Γράφει η
Τέσυ Μπάιλα:
Λότη
Πέτροβιτς-Ανδρουτσοπούλου: Το φιλί της Λύκαινας, Πατάκης 2016
Χαρακτηριστικό του έργου της είναι το
γεγονός πως, ενώ δείχνει ότι απευθύνεται στα παιδιά ή στους εφήβους ο απώτερος
στόχος της μοιάζει να είναι και οι ενήλικες, με την έννοια πως εκείνοι
διαμορφώνουν το παιδικό νου και ορίζουν την ψυχοσύνθεσή του σε μεγάλο βαθμό,
γι’ αυτό το λόγο είναι σημαντικό να επαναπροσδιοριστούν οι αναπαραχθείσες
νοοτροπίες μέσα στην παιδική κοινωνία.
Με αυτό το σκεπτικό η Λότη Πέτροβιτς γράφει
πάντα ένα κοινωνικό- ιστορικό μυθιστόρημα και μέσα στις σελίδες των βιβλίων της
οι ήρωες επανέρχονται, μεγαλώνουν μαζί με τους αναγνώστες τους και βιώνουν κάθε
φορά κομμάτια της Ιστορίας που ανεξίτηλα επηρέασαν τη μνήμη τους. Οι αφηγήσεις
της συγγραφέα δημιουργούν μια ολότητα, ένα αφηγηματικό σύνολο, μέσα στο οποίο
ορίζονται τα κοινωνικά και ιστορικά θέματα, που επιλέγει κάθε φορά και οι
γνώριμοι πια ήρωες καλούνται να αντιμετωπίσουν. Να βρουν ξανά αξίες που
επιβιώνουν ή χάνονται στις μέρες μας, να εκτιμήσουν καταστάσεις και σχέσεις να
επικεντρωθούν στις επιδράσεις εκείνες που σηματοδότησαν την πορεία αυτού του
τόπου. Κι όλα αυτά χωρίς φανφάρες, ηθικά διδάγματα, αυτοπροσδιοριζόμενους, ως
εκπαιδευτικούς, διδακτισμούς.
Αβίαστα η Λότη Πέτροβιτς «δείχνει και η
ορατότητα μεγαλώνει», για να θυμηθούμε τον Οδυσσέα Ελύτη. Και επιλέγει να
δείξει όλα όσα έγιναν ή εξακολουθούν να γίνονται αφορμή για κοινωνική και πολιτισμική
κρίση. Μέσα από συμβολισμούς και αφηγηματικές αλληγορίες δημιουργεί τον
αφηγηματικό της μικρόκοσμο και ερμηνεύει εκ νέου τον κόσμο.
Στο νέο της βιβλίο η Λότη δημιουργεί ένα νέο
σύμβολο. Το μικρό, τόσο χαριτωμένο λυκάκι, γίνεται το σύμβολο της Ελλάδας και
της φύσης που κινδυνεύουν και οι δύο να αφανιστούν. Ο σεβασμός σε μια φύση που
καταστρέφουμε είναι η αφορμή για να αναλογιστεί ο αναγνώστης την ανάγκη όλων
μας για μια δεύτερη ευκαιρία στη ζωή, για ελευθερία και αυτοδιάθεση. Η πρόταση
για μια μεταστροφή προς τη βιολογική καλλιέργεια, ως λύση, και παράλληλα ως
τρόπο για να ευαισθητοποιηθεί η νέα γενιά διατρανώνεται διακριτικά και ο
αναγνώστης αποκομίζει τις σχετικές γνώσεις, δοσμένες με τρυφερότητα και
ευαισθησία.
Ένας
υπέροχος παππούς, ο παππούς του Φραγκίσκου Νόιγκερ είναι ο κεντρικός άξονας της
διήγησης. Μέσα από τις αναμνήσεις του περιδιαβαίνει στις εμπειρίες μιας ζωής
που έγινε βορά της ελληνικής Ιστορίας του 20ου αιώνα. Η εξαιρετική σχέση που
έχει αναπτύξει με τον εγγονό του θα νοηματοδοτήσει τις ανθρώπινες σχέσεις μέσα
από μια στρωτή, σφιχτή και συμπαγή αφήγηση και θα δείξει πόσο σημαντικό ρόλο
μπορεί να παίξει στη ζωή μας μια σχέση, γεμάτη ένταση και συναίσθημα.
Ο ευτυχής εγγονός θα ανακαλύψει το δρόμο της
ανεξαρτησίας, θα βαδίσει στα μονοπάτια της αυτογνωσίας, θα αναγνωρίσει πόση ζωή
κρύβει μέσα της η ευγένεια, η ανθρωπιά, το ήθος και ο σεβασμός. Θα γνωρίσει το
παρελθόν και θα προβληματιστεί για το μέλλον. Θα αφουγκραστεί τους κραδασμούς
της παλαιότερης γενιάς και θα αναρωτηθεί για το τι θα φέρει ο χρόνος στις
επόμενες. Πόσα από όλα όσα είναι προγραμματισμένα να έρθουν μπορούμε να
αντιμετωπίσουμε και τι ακριβώς εφόδια πρέπει να έχουμε γι’ αυτό. Κυρίως όμως θα
μάθει το νόημα της αληθινής αγάπης και της εκτίμησης.
Ο αναγνώστης, σε όποια ηλικία και να είναι,
θα συγκινηθεί και θα ευαισθητοποιηθεί. Θα ακούσει ολοζώντανη τη μουσική του
Προκόφιεφ να συνοδεύει την αναγνωστική διαδικασία. Θα δει σπαρταριστές τις
εικόνες να ξεδιπλώνονται μπροστά του. Τόσο ο νέος αναγνώστης όσο και ο ενήλικας
θα απολαύσουν μια ιστορία, με ιδιαίτερη πλοκή και αφηγηματική ακρίβεια, για ένα
λυκάκι και μια σχέση ζωής που θα δοκιμάσει την ευαισθησία τους.
Αυτά σε πρώτο επίπεδο, επειδή το βιβλίο αυτό
δεν είναι απλώς μια τρυφερή ιστορία που μιλά για διαχρονικά ζητήματα και αξίες.
Είναι μια κιβωτός σημαντικών στιγμών του νεοελληνικού πολιτισμού αλλά και της
κατάστασης που όλοι βιώνουμε. Η τραγωδία των προσφύγων, αυτή η σύγχρονη
κοινωνική αιμορραγία, ορατή στις σελίδες, γίνεται δρομοδείκτης προς την
κοινωνική αφύπνιση. Πραγματικά ένα βιβλίο που αξίζει να το διαβάσουν όλοι,
μικροί αλλά και μεγάλοι, για να δουν τον κόσμο όπως τον φτιάξαμε, την Ελλάδα
που αποδομήσαμε, τον ελληνισμό που εγκαταλείπουμε, τον πολιτισμό της ανθρωπιάς
που σβήνει ολογυρά μας σιγά σιγά, την ανάγκη να επαναπροσδιορίσουμε τη σχέση
μας με τη φύση, με τον συνάνθρωπο με την πατρίδα μας. Και κυρίως την ελπίδα και
την αισιοδοξία πως μπορούμε να τα καταφέρουμε σ’ αυτόν τον τόπο, μέσα από αυτόν
τον επαναπροσδιορισμό.
(Δημοσιεύτηκε στο
(Δημοσιεύτηκε στο
