Μια πολύτιμη "ανοικτή επιτολή"

Από την Πόλυ Χατζημανωλάκη (*)

Αγαπημένη μου Λότη Πέτροβιτς, Λότη μου,

διάβασα μόλις το τελευταίο σου πόνημα, Το φιλί της λύκαινας. Θυμάμαι από μικρή που φανταζόμουν έναν παράδεισο επαγγελματικής αποκατάστασης, όπως τα παιδιά χωρίς συμβιβασμούς μπορούν να ονειρεύονται, όπου εγώ θα κατοικούσα σε ένα φάρο και ταυτόχρονα θα ήμουν βιβλιοθηκάριος – αυτό μπορούσα να προβάλω για το μέλλον.

 Η ευτυχία μέσα στα βιβλία, στην ανάγνωση. Η ζωή έφερε να μην απομακρυνθώ και πολύ από κάτι τέτοιο. Μια εποχή μάλιστα χρειάστηκε να διαβάζω παιδικά βιβλία διευκολύνοντας και διαμεσολαβώντας ανάμεσα στους συγγραφείς και τα παιδιά. Όσο σοβαρό ύφος και να είχα στη δουλειά μου γελούσα κάτω από τα μουστάκια μου γιατί θυμόμουν το παιδικό μου όνειρο και ότι μου ήταν αδιανόητο ότι τα γυρίσματα της μοίρας και μια σοβαρή επαγγελματική κρίση εκεί που είχα φτάσει στα όρια της απελπισίας θα με οδηγούσαν κάποια στιγμή να κάνω αυτή τη δουλειά. Κανείς δεν ξέρει τι δυνατότητες έχει κάθε άνθρωπος μέσα του, και όσο άγνωστο και απρόβλεπτο να είναι το μέλλον, εγώ το είχα για μένα φανταστεί και το είχα ξεχάσει. Και νάτο πάλι!

     Η συνήθεια της ανάγνωσης παιδικών βιβλίων με συντροφεύει από πάντα και τώρα που δεν κάνω αυτή τη δουλειά συνεχίζω και μαθαίνω τα νέα σου και διαβάζω με πολύ ενδιαφέρον τα βιβλία σου. Μια περίπτωση συγγραφέως – δέντρου όπως σε έχω χαρακτηρίσει, με μια σάγκα ηρώων που εμφανίζονται στα βιβλία σου, μεγαλώνουν μαζί τους, φτάνουμε τώρα να διαβάζουμε τις περιπέτειες των εγγονιών τους. Αυτό μου αρέσει πολύ σε σένα – πώς σκαρώνεις τις ιστορίες σου, πάντα καινούργιες με συγκεκριμένους ανθρώπους να εμφανίζονται να καθρεφτίζεται η μια ιστορία στην άλλη, να ακούγεται ο απόηχος και να νιώθω κι εγώ μια σταθερότητα – μια συναισθηματική σταθερότητα διαβάζοντάς σε, όπως φαντάζομαι και οι μικροί σου αναγνώστες. Ένας κόσμος νοητός που εξακολουθεί να υπάρχει ως απόηχος από το ένα βιβλίο στο άλλο, ένας κόσμος απόλυτα αληθινός και συμβατός στο χώρο και στο χρόνο. Μια διαδικασία ύπαρξης και για σένα και για τον αναγνώστη αυτή η βλάστηση από βιβλίο σε βιβλίο, σαν να είναι παρακλάδι το ένα του άλλου.

       Έτσι έφτασα και σε αυτό το τελευταίο – ανάμεσα στην Πλατεία Βικτωρίας και το λόφο του Στρέφη – μέχρι το Παγγαίο και την Αμφίπολη – χρονομετρώντας διαδρομές μέσα από το πεδίο του Άρεως όπου ο μικρότερος ήρωάς σου ο Φραγκής – το εγγόνι, το λυκόπουλο μεσολαβεί ανάμεσα στους μεγάλους και τις ανεξιλέωτες διαφορές των σχέσεων.

      Δεν θα μιλήσω για την ιστορία, το συναρπαστικό μύθο του μικρού λύκου που μπαίνει στις ζωές τους – χωράει άραγε ένας λύκος στις ζωές μας; Χωράει το παραμύθι στις ζωές μας έτσι που είμαστε πολυάσχολοι με τα επαγγελματικά μας, με την πολιτική, με τις σχέσεις μας, τις παρεξηγήσεις, τις διαφορές –ανεξιλέωτες κάποτε; Εσύ τον κάνεις να χωρέσει και διευρύνεις τα όρια των κόσμων, ψάχνεις στο μύθο, στην ιστορία, στη γεωγραφία, συνδέεις προσωπικές ιστορίες, τρυφερές παιδικές αναμνήσεις για να μαλακώσουν οι άνθρωποι, να θεραπευτούν, να μιλήσουν, να γιάνουν, να κλάψουν, να ερωτευτούν. Έδωσες χώρο στον έρωτα, τον ανεκπλήρωτο έρωτα των παιδικών χρόνων – θυμήθηκα λίγο τον έρωτα των ηρώων του Μαρκές – που βρέθηκαν γέροι για να τον ζήσουν. Εσύ τον έκανες να μυρίζει μανταρίνι, στίχο στίχο να τραγουδιέται Σάββατο κι απόβραδο και ασετιλίνη, μίλησες για όλα χωρίς φόβο, με τόλμη και μαστοριά και αγάπη. Αφήγηση μέσα στην αφήγηση, η ιστορία των ανθρώπων από την Ελλάδα των συνταγματαρχών μέχρι την Λατινική Αμερική και τις περιπέτειες του Οδυσσέα σου, του παππού που έχει φωνή και θα μείνει αξέχαστος με την τρυφερότητα και την επιμονή του να τα ταιριάξει όλα, το μύθο, τον λύκο, το ακατόρθωτο, το ανεκπλήρωτο, την ελευθερία και την αγάπη. Την αγάπη και την ανθρωπιά που εκφράζουν όλα τα έργα σου και που σου εύχομαι να γράψεις πολλά πολλά ακόμη με τη σοφία και τη νεότητα που αποκομίζεις όσο περνά ο καιρός από τη ζωή.

                                                                                         Πόλυ Χατζημανωλάκη

(*) αναρτήθηκε στο Facebook - 9.6.2016


Σχετικοί σύνδεσμοι:

http://www.loty.gr/mythistorima_analyt_20.htm

http://www.i-read.i-teen.gr/book/to-fili-tis-lykainas