Βίτω Αγγελοπούλου (1914 -12.10. 2008)

 Η Βίτω – Βικτωρία ολόκληρο τ’ όνομά της -γιόρταζε τις 11 Νοεμβρίου. Το ημερολόγιο έλεγε «των Αγίων Βίκτωρος, Μηνά και Βικεντίου». Κι εμείς οι φίλοι δεν ξεχνούσαμε ποτέ να της πούμε ή να στείλουμε τις ευχές μας. Στις 12/10/2008, ένα μήνα πριν από τη γιορτή της, έφυγε για πάντα από κοντά μας. Κι εμείς οι φίλοι  δεν πάψαμε ποτέ να τη θυμόμαστε, ιδιαίτερα εκείνη τη μέρα. Στη μνήμη λοιπόν της εξαίρετης αυτής φίλης, παραθέτω ένα κείμενό μου για κείνη. Περιλαμβάνεται στο βιβλίο Η Βίτω Αγγελοπούλου – Τα Παιδιά, η Παιδεία και τα Παιδικά Βιβλία – Το πολύπλευρο έργο μιας παιδαγωγού, που εκδόθηκε το 2013 (εκτός εμπορίου) στη μνήμη της με την επιμέλεια του Κυριάκου Ντελόπουλου*:

Γνώρισα τη Βίτω Αγγελοπούλου το Σεπτέμβρη του 1976, τις μέρες που γινόταν στην Αθήνα το 15^ο Συνέδριο της Διεθνούς Οργάνωσης Βιβλίων για τη Νεότητα (ΙΒΒΥ), όπου η παρουσία της γινόταν αμέσως αισθητή. ΄Ηταν ΄Εφορος τότε του Ελληνικού Τμήματος της ΙΒΒΥ- του Κύκλου του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου, και σ’ αυτή τη θέση  παρέμεινε ως το 1986, χρονιά που ανέλαβε καθήκοντα Αντιπροέδρου.  Το 1990  εξελέγη Πρόεδρος και κόσμησε με το ήθος και την παρουσία της τον Κύκλο κατέχοντας το ύπατο αυτό αξίωμα μέχρι το 1994, οπότε αποσύρθηκε για να δώσει τη θέση της σε νεότερους αφοσιωμένους εργάτες και λάτρεις της παιδικής/νεανικής λογοτεχνίας. Συνέχισε ωστόσο να παρακολουθεί με έγνοια και ζωηρό ενδιαφέρον την πορεία και τις δραστηριότητες του Κύκλου, συμμετέχοντας όπου και όσο μπορούσε, ως Επίτιμη Πρόεδρος πια, ίσαμε το τέλος της ζωής της.

     ΄Ολ’ αυτά τα τριάντα και πλέον χρόνια πρόσφερε ολόψυχα τις εθελοντικές της υπηρεσίες  για την ανάπτυξη και την προαγωγή της παιδικής λογοτεχνίας στην Ελλάδα, ως εκπαιδευτικός, βιβλιοθηκονόμος και κριτικός. Την προσφορά της αυτή, τις άοκνες προσπάθειες και  το άγρυπνο ενδιαφέρον της για τα παιδιά και τα βιβλία τους είχα την τιμή και τη χαρά να τα παρακολουθώ από πολύ κοντά, ως συνεργάτης της στον Κύκλο. Η γνώμη της ήταν οδηγός για την πορεία του, τον ορθό σχεδιασμό των δραστηριοτήτων του και την επίτευξη των στόχων του. Η παρουσία της αποτελούσε εγγύηση για την επιτυχία των εκδηλώσεων όπου την καλούσαν να συμμετάσχει, η αυστηρή κριτική της ήταν πολύτιμος οδηγός για τους νέους συγγραφείς και οι ευνοϊκές της παρουσιάσεις παιδικών βιβλίων στον Τύπο αποτελούσαν τίτλο τιμής για τους δημιουργούς τους.

 Όλα τούτα σημαίνουν ότι η επιτυχία των προσπαθειών του Κύκλου του Ελληνικού Παιδικού για  την ποιοτική άνοδο του επιπέδου της ελληνικής παιδικής λογοτεχνίας,  την εδραίωση της αξίας της στη συνείδηση του κοινωνικού συνόλου, την άνθηση και την ανάπτυξή της, οφείλεται κατά πολύ μεγάλο μέρος στη Βίτω Αγγελοπούλου, μια ξεχωριστή προσωπικότητα, έναν πραγματικό πνευματικό άνθρωπο που πάλεψε με αφοσίωση για το καλό αυτού του τόπου, με πνεύμα συνεργασίας και ενότητας, αθόρυβα, έντιμα και αποτελεσματικά.

* Σχετικό άρθρο του έχει δημοσιευτεί και την εφημερίδα Καθημερινή:

  http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_civ_1_18/11/2008_292545

Απόσπασμα από το βιβλίο "Ο κόκκινος θυμός"

…΄Οταν έχει συνηθίσει κανείς να περνάει τις περισσότερες ώρες του στην τάξη, στην αυλή του σχολείου ή στο φροντιστήριο, τα χάνει λίγο μπαίνοντας σε τεράστιες, αστραφτερές αίθουσες πολυτελούς ξενοδοχείου. Μικρός, μηδαμινός ένιωσε ξάφνου εκεί μέσα ο Απελλής, παρά το ψηλό του ανάστημα. ΄Αρπαξε τη Νιόβη απ’ το χέρι, έσφιξε το ντοσιέ του με τ’ άλλο και πλησίασε το γκισέ.

     «΄Εχουμε ραντεβού στις δέκα με τον κύριο Μάικ Τζίσεν» είπε στον υπάλληλο. «΄Ηρθαμε λίγο νωρίτερα, είναι παρά δέκα, μπορούμε να περιμένουμε κάπου, αν...»

      Ο υπάλληλος τούς κοίταξε από πάνω ως κάτω με κάποια υπεροψία, σαν να μην του γέμιζαν το μάτι με τα κάπως φθαρμένα μπλουτζίν και τα χοντρά τους μπουφάν. Μάσησε ένα «περιμένετε να τον ειδοποιήσω», πάτησε το κουμπί του εσωτερικού τηλεφώνου, μίλησε χαμηλόφωνα στ’ αγγλικά κι ύστερα είπε:

    «Ανεβείτε στον όγδοο όροφο, δωμάτιο 807, ο κύριος Τζίσεν σάς περιμένει, ας είναι λίγο νωρίτερα».

     Στο ασανσέρ ένιωσε να ιδρώνει ο Απελλής, τα χέρια του μούσκεψαν, ένα σφίξιμο στο στομάχι... Αυτό να είναι άραγε ο πανικός;         

    «Μήπως έπρεπε να έρθουμε ντυμένοι διαφορετικά;» ψιθύρισε, λες και δεν ήταν μόνοι με τη Νιόβη στο θαλαμίσκο.

    «Πώς αλλιώς;» γέλασε κείνη. «Να μασκαρευτούμε κυριλέ αφού δε μας πάει;»

    Σωστά. Η ψυχραιμία της του τόνωσε την αυτοπεποίθηση. Κρατούσε τα έργα του, τα δικά του έργα, και μακάρι να του άρεσαν του περίφημου κύριου Τζίσεν. Μακάρι να ξανάλεγε όσα καλά του είχε πει από το τηλέφωνο και να επαναλάμβανε την απίστευτη πρότασή του. Αν σήμερα τα έπαιρνε πίσω όλ’ αυτά και κρατούσε στάση διαφορετική, αν για κάποιο λόγο είχε στο μεταξύ αλλάξει γνώμη, δε θα χανόταν δα κι ο κόσμος! Θα προσπαθούσε φεύγοντας να τον ξεχάσει, κι αυτόν και τις προτάσεις του, και θα γύριζε στη γνωστή του καθημερινότητα. Με το εργαστήρι του, τα διαβάσματά του, το ζεστό του το σπιτικό, τους δικούς του, το σκύλο του, τη γειτονιά του, τα κλαδεμένα του όνειρα... Και – το κυριότερο! – με τη Νιόβη πάντα δίπλα του. Και μόνο τούτο το τελευταίο λίγο ήταν στο κάτω κάτω;

     ΄Ισιωσε το κορμί κι έσπρωξε την πόρτα να βγουν από το ασανσέρ. ΄Ενιωθε πάλι ο εαυτός του. ΄Ηταν ο «πολλά υποσχόμενος ζωγράφος», όπως έλεγαν οι συνάδελφοι της Κλειώς. Ο «ευφραδής» τελειόφοιτος του Λυκείου, όπως έλεγαν οι καθηγητές του. Ο «κούκλος», όπως έλεγαν οι συμμαθήτριες της Νιόβης. Τουλάχιστον από εμφάνιση, κι ο ίδιος και η Νιόβη, έστω και με τα πρόχειρα ρούχα τους, δε θα τον απογοήτευαν τον λίγο σκυφτό και μικροκαμωμένο «μάγο» – πώς αλλιώς μπορούσε να είναι ο σχεδόν σαραντάρης κύριος Τζίσεν;

     «Δωμάτιο 807... Η πόρτα ν’ ανοίγει διάπλατα και κάτι περίεργο, κάτι σαν λάμψη να τους καθηλώνει, κάτι σαν έκπληξη να τους εμποδίζει να προχωρήσουν...

Walter Crane: Τ΄άλογα του Θεού της Θάλασσας

     ΄Ενας πανύψηλος άνθρωπος με ολόφωτο πρόσωπο και χαμόγελο λαμπερό τους υποδέχτηκε μ’ ένα θερμό «περάστε» και με τα χέρια ανοιχτά, έτοιμος θαρρείς να τους αγκαλιάσει. Από το τεράστιο παράθυρο του χώρου υποδοχής άπλετο φως έμπαινε στην άνετη «σουίτα». Μακριά στο βάθος φαινόταν ένα κομμάτι του Σαρωνικού με τα νερά του ταραγμένα μα βαθυγάλαζα. Κάτι σα σύννεφο μαγικό αισθάνθηκε ξαφνικά ο Απελλής να τον περιβάλλει, μια μεθυστική ατμόσφαιρα ν’ απλώνεται γύρω του, μια μαγεία διάχυτη να τον έλκει, μα και τον ακινητοποιεί ταυτόχρονα – ή μήπως ήταν η ιδέα του; ΄Οχι δεν ήταν, ένιωσε πλάι του και τη Νιόβη το ίδιο σαστισμένη, μαγνητισμένη, ακίνητη... «Τ’ άλογα του Θεού της Θάλασσας» ήρθε αυθόρμητα στο μυαλό του ένας πίνακας του Walter Crane….”

http://www.loty.gr/mythistorima_analyt_13.htm
http://www.i-read.i-teen.gr/book/o-kokkinos-thymos
http://www.patakis.gr/ViewShopProduct.aspx?Id=232139
http://lotypetrovits.blogspot.gr/2013/04/1.html
http://lotypetrovits.blogspot.gr/2013/04/2.html
http://lotypetrovits.blogspot.gr/2013/04/3.html
http://lotypetrovits.blogspot.gr/2013/04/4.html

Eικαστικό εξωφύλλου: Λεπτομέρεια από το έργο της Ειρήνης Ηλιοπούλου "Κουβέντες σε κόκκινο ΙΙ" - 2003.

Τέσυ Μπάιλα: "Ουίσκι μπλε"

Το νέο βιβλίο της Τέσυς Μπάιλα Ουίσκι μπλε είναι ένα μυθιστόρημα-περιδέραιο καμωμένο από ιστορίες, που σαν πέτρες  περίτεχνα δουλεμένες από  βάσανα, πίκρες και περιπέτειες, δένονται μεταξύ τους και στολίζουν τον  λαιμό της πολύπαθης νεότερης Ελλάδας.

Κάθε πέτρα έχει τη δική της αξία, προέρχεται από ξεχωριστό σκληρό υλικό, κουβαλάει τις δικές της γλυκόπικρες μνήμες – ξεριζωμούς και προσφυγιές, ξενιτεμούς κι επαναπατρισμούς, κοινωνικές ανισότητες, αδικίες, ανέχεια, ορφάνια, αλλά και φιλία, ανθρωπιά, αλληλεγγύη, έρωτες και οικογενειακή ζεστασιά, στοιχεία που τα πλαισιώνουν τοπικοί γλωσσικοί ιδιωματισμοί, ήθη και έθιμα. Κι όλα μαζί φανερώνουν  ολοζώντανα και γλαφυρά τα όσα βίωσαν οι ΄Ελληνες, στον εικοστό αιώνα κυρίως, μέσα κι έξω από την πατρίδα τους  στην προσπάθεια να ξεφύγουν από τη φτώχεια και τη μιζέρια, στον αγώνα τους για μια καλύτερη ζωή μένοντας ή φεύγοντας από τον γενέθλιο τόπο.

Τέσυ Μπάιλα

Πρόκειται για ένα βιβλίο-καλειδοσκόπιο, που δείχνει πεντακάθαρα με χρώματα ζωηρά την πολύπλευρη, πολυποίκιλη  και συχνότατα οδυνηρή πραγματικότητα που έζησε κι εξακολουθεί να ζει ο  λαός μας, μια πραγματικότητα που άμεσα ή έμμεσα αφορά τον καθένα μας.

΄Ένα βιβλίο πραγματικά αξιοδιάβαστο!

http://www.psichogios.gr/site/Books/show/1002677/oyiski-mple
https://www.youtube.com/watch?v=2sQVAvUMFaA#t=11
 

Η δίκη και η αθώωση του Αναστάσιου Πολυζωίδη – 24.9.1834

 «… Η ώρα περνάει απίστευτα γρήγορα. ΄Ισως γιατί απίστευτα είναι και τα όσα της διηγείται ο Παύλος με τρόπο συναρπαστικό για τη δίκη του Κολοκοτρώνη. Κι ακόμα, τα όσα λέει με φανερή αγανάκτηση για τις συνέπειες που είχε η θαρραλέα στάση του Πολυζωίδη, του Μελενικιώτη δικαστή, την ώρα της απόφασης.

     Η ΄Ολγα τον ακούει συνεπαρμένη. Δεν της έχει ξανασυμβεί να κάθεται ν’ ακούει με τόσο ενδιαφέρον ιστορικά γεγονότα. Με τις συμμαθήτριες και τις φίλες της μόνο για τα προσωπικά τους κουβεντιάζουν, ή για μόδες, για ηθοποιούς, για τραγούδια...  Και σ’ εποχές εξετάσεων, μιλάνε για βαθμούς, για τα μαθήματα που πρέπει να διαβάσουν, τα θέματα “SOS”... ΄Οπως στην ιστορία, για παράδειγμα, που τελικά μαθαίνουν απ’ έξω σελίδες ολόκληρες και την επόμενη χρονιά τα περισσότερα τα έχουν ξεχάσει.

     Πάντως, όχι, λεπτομέρειες για τ’ απαράδεκτα που έγιναν σ’ εκείνη τη δίκη την άνοιξη του 1834 σε καμιά τάξη του γυμνασίου ή του λυκείου δε θυμάται η ΄Ολγα να έχει ακούσει. Το μόνο που έχει μείνει στη μνήμη της από το μάθημα της Ιστορίας είναι πως ο Κολοκοτρώνης και ο Πλαπούτας είχαν αποφυλακιστεί τελικά.

     «Τους έδωσε χάρη ο ΄Οθων την επόμενη χρονιά που ανέλαβε τη βασιλεία», προσθέτει ο Παύλος. «Φαντάσου, δηλαδή! Να μιλάει κανείς για “χάρη” σε τέτοιους αγωνιστές!»

     «Και με τη δίκη του Πολυζωίδη τι απέγινε;» τον ρωτάει και δεν τη νοιάζει διόλου τώρα τι θα σκεφτεί για τις φτωχές της γνώσεις. «Τον άφησαν  στη φυλακή;»

     «΄Οχι, βέβαια! Αθωώθηκε πανηγυρικά στις 24 Σεπτεμβρίου της ίδιας χρονιάς κι ο κόσμος τον σήκωσε στους ώμους με ζητωκραυγές. ΄Ενας φίλος του που παρακολουθούσε τη δίκη φώναξε “ζήτω ο νέος Δίκαιος Αριστείδης!” και το πλήθος ενθουσιάστηκε, άρχισαν όλοι να φωνάζουν αυτόν τον πετυχημένο χαρακτηρισμό, που έμεινε ως τις μέρες μας τιμητική προσωνυμία του Πολυζωίδη».
     «Τη θέση που είχε την ξαναπήρε;»

     «Ανέλαβε καθήκοντα πολύ πιο σπουδαία. Ο ΄Οθων, μόλις ενηλικιώθηκε, τον διόρισε αντιπρόεδρο του Αρείου Πάγου και Σύμβουλο της Επικρατείας. Από κει και πέρα η προσφορά του στον τόπο συνεχίστηκε για χρόνια. ΄Εγινε Υπουργός Εσωτερικών, Υπουργός Παιδείας... Το πρώτο νομοθέτημα για την ελευθεροτυπία σ’ αυτόν οφείλεται. ΄Οπως και τα Διατάγματα για τη σύσταση του πρώτου Πανεπιστημίου. Σπουδαία προσωπικότητα ο Πολυζωίδης, όπως καταλαβαίνεις. Καμάρι του Μελενίκου! Στη νομική επιστήμη θεωρείται σύμβολο της δικαστικής ανεξαρτησίας και η προσωπογραφία του έχει αναρτηθεί στον ΄Αρειο Πάγο...»

  

Απόσπασμα από το βιβλίο Η Προφητεία του κόκκινου κρασιού :

http://www.i-read.i-teen.gr/book/i-profiteia-toy-kokkinoy-krasioy
http://www.loty.gr/mythistorima_analyt_16.htm

Κάνει λάθη ο Μεγαλοδύναμος;

 Κάνει λάθη  πότε πότε ο Θεός; Κάτι μου λέει πως ναι. Μόνο που τα διορθώνει με τον καλύτερο τρόπο. Σύντομα μάλιστα πολλές  φορές. Ακόμα και μέσα σε είκοσι μέρες...

     Τίποτα παραπάνω δεν ήθελε μια κοπέλα-διαμάντι, απ’ ό,τι συνήθως οι περισσότερες γυναίκες ανά τους αιώνες: Ένα παιδί. Και δε χρειαζόταν δα ν’ ακούσει ο ΄Υψιστος καμιά ιδιαίτερη παράκληση γι’αυτό! Τι πιο συνηθισμένο για μια θνητή – όταν μάλιστα εξίσου το επιθυμεί κι ο διαλεχτός σύντροφός της -, τι πιο επιθυμητό και για Εκείνον τον ίδιο; «Αυξάνεσθε και πληθύνεστε» δεν είχε πει απαρχής;

     «Και βέβαια να το έχει!» απάντησε στον άγγελο που του μετέφερε τη λαχτάρα της κοπέλας-διαμάντι. «Θέλει και ρώτημα; Στείλε αμέσως ένα!»

     ΄Εκανε λάθος ο άγγελος; ΄Η μήπως τελικά το λάθος ήταν του Μεγαλοδύναμου που τον  εμπιστεύτηκε, ενώ έπρεπε ως Παντογνώστης να γνωρίζει ότι θα λαθέψει ο κομιστής της εντολής – θα λαθεύει συνέχεια για κάμποσο καρό; Να γιατί συλλογίζομαι ότι τελικά μάλλον κάνει λάθη κι Εκείνος.

     Το παιδί λοιπόν δεν ερχόταν, όσο κι αν το περίμεναν η κοπέλα-διαμάντι κι ο σύντροφός της. Αλλού «παρέδιδε» κάθε τόσο κι από ένα βρέφος ο άγγελος: Αποκτούσε μωρό η φίλη, η εξαδέλφη, η μακρινή συγγένισσα, η γειτόνισσα, η απλή γνωστή – πλήθος γυναίκες ένα γύρω γεννούσαν. Εκείνη όχι. Αν ζούσε το ζευγάρι σε παλιότερη εποχή, θα το είχε πάρει απόφαση ότι θα μείνει άτεκνο. Στην σημερινή εποχή, ωστόσο, υπήρχαν τρόποι να βοηθήσει η επιστήμη. ΄Οσο μπορούσε, βέβαια. Γιατί δεν καρποφορούσαν πάντα οι προσπάθειές της με τις σύγχρονες μεθόδους.

     Αν ήταν οκτώ ή δέκα η φορές που έγιναν προσπάθειες «εξωσωματικές» δεν ξέρω ακριβώς να πω.  Εκείνο που ξέρω ήταν ότι απέτυχαν όλες. ΄Ωσπου την τελευταία φορά πληροφορήθηκε επιτέλους ο ΄Υψιστος πως η εντολή Του δεν είχε ακόμα εκτελεστεί. Αν μάλωσε τον φτερωτό κομιστή, ή αναγνώρισε ότι το σφάλμα ήταν στην ουσία δικό Του που τον εμπιστεύτηκε, πώς να είμαι βέβαιη; Το βέβαιο είναι ότι το διόρθωσε. Και σύντομα, πολύ σύντομα, η κοπέλα-διαμάντι κι ο σύντροφός της κρατούσαν στην αγκαλιά τους ένα μωρό είκοσι ημερών! Το ότι ήταν λάθος ενός απρόσεκτου αγγέλου που είχε γεννηθεί από άλλο σώμα δεν είχε καμιά σημασία. ΄Ηταν το δικό τους παιδί, το ολοδικό τους! Και μόνο να το έβλεπες το καταλάβαινες. Είχαν βέβαια ταλαιπωρηθεί πολύ ως να το αποκτήσουν. Είχαν απελπιστεί, είχαν ίσως άδικα κλάψει… Αλλά, μεγαλόψυχοι καθώς είναι συχνά οι «κατ’ εικόνα και ομοίωση» πλασμένοι από Εκείνον άνθρωποι, σίγουρα Τον συγχώρεσαν. Γιατί  ναι, συχνότατα συγχωρούν και οι θνητοί τον Δημιουργό τους. Την άξιζε άλλωστε πέρα για πέρα τη συγγνώμη τους ο Μεγαλοδύναμος. Είχαν αργήσει, είχαν πονέσει, αλλά τελικά είχαν αποκτήσει ένα σπάνιο, ένα ξεχωριστό «διαμαντάκι»!

Κάθε νεράιδα και δουλειά* -κριτική της Τασούλας Τσιλιμένη

της Τασούλας Τσιλιμένη,

Αν. Καθηγήτριας

του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας

Οι νεράιδες, ως τίτλοι παιδικού βιβλίου τα τελευταία χρόνια έχουν προβληθεί ιδιαίτερα. Βιβλία μεταφρασμένα κυρίως με νεράιδες πασπαλισμένες με χρυσόσκονη, νεράιδες  του σκοτεινού δάσους, του νερού, νεράιδες παντού. Το βιβλίο Κάθε νεράιδα και δουλειά, κινείται σε ένα εντελώς διαφορετικό πλαίσιο που αφορά στο κείμενο και στην εικονογράφηση. Έχει το ύφος των ελληνικών λαϊκών παραμυθιών. 

 Είναι γνωστό ότι η συγγραφέας υπηρετεί με σοβαρότητα όλα τα είδη της πεζογραφίας με έμφαση   στο παιδικό/εφηβικό μυθιστόρημα και τις μικρές ιστορίες, χωρίς όμως να λησμονεί το πρώτο και αγαπητό στα παιδιά λογοτεχνικό είδος, το παραμύθι. Ανατρέχοντας στη λίστα με το εργογραφικό της προφίλ, διαπιστώνει κανείς την συμπάθειά της στο λαϊκότροπο παραμύθι. Σε αυτή την κατηγορία  ανήκει και το παρόν βιβλίο με ιστορίες στις οποίες πρωταγωνιστούν 5 νεράϊδες: η Ονειρένια, η Συννεφένια, η Αστερένια, η Αχτιδένια και η Μελένια. Ο ρόλος της κάθε μιας εύκολα αναγνωρίζεται από τα ονόματά τους:

 Η Ονειρένια είναι αυτή που φέρνει στον ύπνο των παιδιών γλυκά όνειρα, αλλά τι γίνεται όταν στην απόχη της που τα κουβαλά  πιάνονται και κάποια κακά όνειρά; Και τι θα συμβεί όταν η Συννεφένια που διώχνει τα σύννεφα για να λάμπει ο ήλιος, δεν έχει κέφι για δουλειά μια μέρα αφού κάποιος της έβαλε τις φωνές;  Πώς θα συνεχίσει να χτενίζει τα μαλλιά του Ήλιου η Αχτιδένια, όταν η χτένα της μια μέρα πέφτει στη θάλασσα και χάνεται για πάντα; Η Αστερένια που ανάβει όλα τα αστέρια στον ουρανό, βρίσκει λύση και νικά το φόβο της όταν κάποιο βράδυ το φεγγάρι εξαφανίζεται. Και η πέμπτη η μικρότερη η Μελένια που άλλη δουλειά δεν έχει από το να παίζει και να κουβεντιάζει με πεταλούδες και μέλισσες, τι θα κάνει όταν κάποια μέρα θα διαπιστώσει ότι όλοι είναι απασχολημένοι και δεν έχει παρέα στο παιχνίδι της; Τη λύση σε όλες θα δώσει η έκτη νεράιδα η Γνωστική, που μολονότι δεν είναι από τις πρωταγωνίστριες σε καμία από τις πέντε ιστορίες, είναι εκείνη που συμβουλεύει τις άλλες.

Πέντε τρυφερές παραμυθοϊστορίες, που λικνίζουν την φαντασία του παιδιού και το νανουρίζουν με λόγια που μιλούν για την απώλεια, την αξία της εργασίας, την αλληλοβοήθεια, τον  φόβο. Η συγγραφέας ξέρει να υφαίνει τον παραμυθιακό λόγο και να τον χαρίζει στα παιδιά με γλώσσα απλή και τρυφερή, σαν ένα δώρο ψυχής. Βιβλίο  αυθεντικά  λογοτεχνικό, μακριά από την πληθώρα των κειμένων που μας κατακλύζουν τα τελευταία χρόνια και στερούνται κάθε λογοτεχνικότητας, καθώς θυσιάζονται στο πνεύμα της  εξυπηρέτησης της παιδαγωγικής λογοτεχνίας και της «ευέλικτης ζώνης».

Η Δήμητρα Ψυχογιού κάνει ακόμη πιο χαρούμενες και φωτεινές τις ιστορίες με τα έντονα και λαμπερά χρώματα που χρησιμοποιεί αλλά και με τα πρόσωπα που έχουν κάτι από τις βυζαντινές αγιογραφίες.

    

Δημοσιεύτηκε στο http://keimena.ece.uth.gr/main/index.php?option=com_content&view=article&id=222:petrovits-androutsopoulou&catid=38:childbooks&Itemid=58

 * Κάθε νεράιδα και δουλειά:

http://www.loty.gr/paramith_analyt_32.htm

Η μικρή και η μεγάλη Σταυρούλα –μια απίστευτη διαδικτυακή ιστορία

 Λίγα μόνο χρόνια έχω πάντα την αίσθηση  ότι πέρασαν από τη μέρα που συνάντησα στο Σούνιο, ψηλά  στον ναό του Ποσειδώνα, μια γλυκιά μικρούλα –μαθήτρια των μεγάλων τάξεων του δημοτικού έδειχνε να είναι. «Ξεναγούσα» κάποιους ξένους φίλους και με τράβηξε το βλέμμα της το στοχαστικό – το θυμάμαι σαν τώρα. Κοιτούσε μια τον αρχαίο ναό, μια τη θάλασσα, κι  ένιωσα την ανάγκη να της πιάσω κουβέντα. ΄Αφησα την παρέα μου, την πλησίασα και ρώτησα πώς τη λένε. «Σταυρούλα» μου είπε με ύφος ασυνήθιστα σοβαρό και η επόμενη ερώτησή μου ήταν – τι άλλο; - αν της αρέσει το διάβασμα.  "Ναι" μου είπε λίγο φοβισμένη, σίγουρα θα της είχαν πει να μη μιλάει με αγνώστους!

     «Ποιο είναι το αγαπημένο σου βιβλίο» ρώτησα πάλι .

     Και η μικρή Σταυρούλα είπε αυθόρμητα:

     «Στο τσιμεντένιο δάσος το λένε».

      Γέλασα! Της είπα ότι το έχω γράψει εγώ κι εκείνη με κοίταξε κάπως επιτιμητικά. Ολόκληρη γυναίκα και να λέω ψέματα! - έτσι θα φαντάστηκε και με το δίκιο της. Τέτοια σύμπτωση να με βρει τυχαία μπροστά της, σε μια πόλη-τέρας με 4.000.000 κατοίκους... ΄Εβγαλα και της έδωσα μια κάρτα μου για να την πείσω, την υπέγραψα κιόλας.  «Θα σε θυμάμαι πάντα» της είπα, εκείνη την πήρε διστακτικά κι έτρεξε στους δικούς της. «Να μη μιλάς με ξένους» θα θυμήθηκε πάλι τη συμβουλή τους - και μάλιστα όταν κάποιοι ξένοι ισχυρίζονται απίθανα πράγματα!

     Και να που ύστερα από χρόνια, μεγάλη πια η Σταυρούλα, με βρήκε «διαδικτυακά» και μου έστειλε μήνυμα! Θυμόταν κι εκείνη τη συνάντησή μας έλεγε. Κι  εμένα με πήραν τα δάκρυα, όσο περίεργο κι αν ακούγεται. Είπα να γράψω ένα μικρό διήγημα γι' αυτό το περιστατικό, αλλά σκέφτηκα πως θα φανεί εντελώς απίθανο, αποκύημα καλπάζουσας – ίσως και αυτάρεσκης - φαντασίας. Και όμως, η ζωή γράφει αράδες απίστευτες καμιά φορά!

     Πέρασαν ακόμα λίγα χρόνια, και το 2008 γίναμε «φίλες» στο facebook.  Ανταλλάξαμε γλυκές κουβέντες, έμαθα τα νέα της μεγάλης πια Σταυρούλας,  της είπα κι εγώ τα δικά μου, πως είχα κάποτε σκεφτεί να γράψω σαν διήγημα την απίστευτη συνάντησή μας…   «Κι εσείς μείνατε στη μνήμη μου» απάντησε «ως μια υπόσχεση τύχης, ως μια μορφή αγάπης, ως κάτι με νόημα. Και σας ευχαριστώ για αυτό. Κι ως ένδειξη τι δρόμο να ακολουθήσω, γιατί κι εγώ αγάπησα τη γραφή. Να γράψετε το διήγημα, να το γράψετε γιατί όχι; Εγώ και θα το διαβάσω και θα το πιστέψω και θα ξέρω ότι είναι αλήθεια! Και θα μιλάμε και εδώ. Και την κάρτα που μου την είχατε υπογράψει ως παιδάκι στο Σούνιο, στο Ναό του Ποσειδώνα, την έχω κρατήσει!»

     Μιλάμε όντως πού και πού από τότε, παρακολουθώ τη μεγάλη πια Σταυρούλα, αλλά κι εκείνη δε με ξεχνάει – ούτε και το Τσιμεντένιο δάσος φυσικά! Μέχρι που προ ημερών το έβαλε στα «10 βιβλία που σου 'χουν μείνει στο μυαλό», όπως ζητούν τελευταία να τους πούμε κάποιοι φίλοι στο facebook! Και είναι πάντα από τους πρώτους που μου στέλνει τις ευχές της κάθε χρόνο για τα γενέθλιά μου.  «Χαίρομαι που σας βρίσκω πάντα δημιουργική και νέα, για πάντα νέα!» μου έγραψε πέρσι. Κι εγώ της απάντησα: «Αχ, νέα, ναι! Μόλις γιόρτασα την 38η επέτειο των 38 μου χρόνων!»

     Χρόνια πολλά  για τη γιορτή σου λοιπόν, μεγάλη και μικρή μου Σταυρούλα! Να είσαι πάντα καλά και όλα στη  ζωή σου να γίνονται όπως τα θέλεις και όπως τα ονειρεύεσαι. Είσαι από τα πλάσματα που έχουν μείνει στη ανεξίτηλα στη μνήμη μου. Θα μου πεις, και τι σπουδαίο να θυμάμαι τη μικρή Σταυρούλα; Ε, είναι λίγο, αν σκεφτείς ότι στα 40 χρόνια που γράφω βιβλία για παιδιά και νέους έχω γνωρίσει, έχω μιλήσει, έχω αλληλογραφήσει με χιλιάδες μικρούς αναγνώστες; Η Σταυρούλα όμως, και η μικρή και η μεγάλη, είναι για μένα πρόσωπο εντελώς ξεχωριστό!

http://www.loty.gr/mythistorima_analyt_3.htm

Η καταστροφή του Ελληνισμού της Πόλης - 6 Σεπτεμβρίου 1955 (*)

«…Και τότε η ΄Ελλη άκουσε πολλά που δεν τα ήξερε για το τι έγινε στην Πόλη στις 6 Σεπτεμβρίου του 1955. ΄Εμαθε πράγματα που στο σχολείο δεν τ’ άκουσε ποτέ, λίγες αράδες μόνο έγραφε κάποιο βιβλίο.

     Το απόγευμα εκείνης της ημέρας, όλα φαινόταν ήρεμα στην Κωνσταντινούπολη. ΄Ωσπου μια ομάδα διαδηλωτών με άγριες διαθέσεις άρχισε τα συνθήματα με στόχο την Ελλάδα. Αφορμή τους το θέμα το Κυπριακό. Σε λίγο οι πέντε δρόμοι πού οδηγούσαν στην Πλατεία Ταξίμ γέμισαν από μαινόμενο όχλο οπλισμένο με τσεκούρια, φτυάρια, ρόπαλα, σκεπάρνια και λοστούς που φώναζε «ανάθεμα στους άπιστους, κατάρα στους γκιαούρηδες! Σπάστε και γκρεμίστε ό,τι τους ανήκει!»

     Και τότε ο όχλος άρχισε με αλαλαγμούς να καταστρέφει καταστήματα Ελλήνων, σπίτια κι  εκκλησίες. Εμπορεύματα, οικοσκευές, εικόνες, ράσα κι άγια σκεύη έγιναν στόχος των μανιασμένων διαδηλωτών. Σε κόλαση μετατράπηκε το Πέραν, αλλά κι άλλες περιοχές μ’ ελληνικές επιχειρήσεις απ’ τον Βόσπορο ίσαμε τη θά­λασσα του Μαρμαρά. Οι ΄Ελληνες της Πόλης έζησαν ώρες εφιαλτικές. Τίποτα ελληνικό δεν έμεινε όρθιο.

Καταστράφηκαν ολότελα χιλιάδες καταστήματα, δεκάδες εργοστάσια, εστιατόρια  ξενοδοχεία, φαρμακεία, εκκλησίες μοναστήρια και σχολές, ακόμα κι οι πιο ξακουστές, όπως η Πατριαρχική Σχολή του Φαναρι­ού, η Θεολογική Σχο­λή της Χάλκης, το Ζάππειο Λύκειο και άλλες. Ρημάχτηκαν ακόμα τα γραφεία και τα πιεστήρια των τριών ελληνικών εφημερίδων και βεβηλώθηκαν ελληνικά νεκροταφεία.  

    

 Τα μεσάνυχτα, έπειτα από έξι ώρες, η Τουρκική Κυβέρνηση  κήρυξε Στρατιωτικό Νόμο στη χώρα,  μα ήταν πια πολύ αργά. Η καταστροφή του Ελληνισμού της Πόλης είχε ολοκληρωθεί. Τα θύματα ήταν πολλά, είτε από επιθέσεις, είτε από πανικό, τρόμο ή απελπισία. Ανάμεσά τους οι γονείς του Αριστόξενου…»

 (*) http://constantinoupoli.com/%CF%83%CE%B5%CF%80%CF%84%CE%B5%CE%BC%CE%B2%CF%81%CE%B9%CE%B1%CE%BD%CE%B1-%CF%84%CE%BF-%CE%BC%CE%B5%CE%B3%CE%AC%CE%BB%CE%BF-%CF%80%CE%BF%CE%B3%CE%BA%CF%81%CF%8C%CE%BC-%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CE%BA/

Απόσπασμα από το βιβλίο

Στη σκιά της πράσινης βασίλισσας

(Πατάκης, 2012)                               

http://www.loty.gr/mythistorima_analyt_18.htm
http://www.i-read.i-teen.gr/book/sti-skia-tis-prasinis-basilissas

Περισσότερα:

http://ritsmascorner.eu/content/στη-σκιά-της-πράσινης-βασίλισσας-λότη-πέτροβιτς
http://lotypetrovits.blogspot.gr/2012/06/2012.html
http://lotypetrovits.blogspot.gr/2013/04/blog-post.html
http://lotypetrovits.blogspot.gr/2012/06/2012-9.html
http://lotypetrovits.blogspot.gr/2012/05/blog-post_31.html
http://lotypetrovits.blogspot.gr/2012/09/blog-post_29.html
http://lotypetrovits.blogspot.gr/2014/02/blog-post_20.html

Στοιχεία για τους συγγενείς μου «εκ φαντασίας»!*

 «Tα πρόσωπα των μυθιστορημάτων σας είναι πραγματικά;» με ρωτούν πολλοί αναγνώστες, μεγάλοι και μικροί. Ναι, τους απαντώ, οι ήρωες που πλάθω είναι για μένα αληθινοί, συγγενείς μου “εκ φαντασίας”. Λίγες είναι οι φορές που, μαζί μ’ αυτούς, τρυπώνουν στα βιβλία μου και πρόσωπα υπαρκτά, ιστορικά ή φιλικά, συγγενικά η όχι. (**) Αληθινοί λοιπόν για μένα οι ήρωές μου, γι’ αυτό κι από βιβλίο σε βιβλίο μεγαλώνουν όπως όλοι οι άνθρωποι, μεγάλοι και μικροί. Αυτό το ξέρουν βέβαια οι «φανατικοί» μου αναγνώστες. Για εκείνους όμως που πρώτη φορά τους συναντούν σε κάποιο απ’ τα βιβλία της σειράς κι ενδιαφέρονται να μάθουν περισσότερα, ή για όσους συναντήθηκαν μαζί τους ως παιδιά ή ως έφηβοι, έχασαν έκτοτε την επαφή μαζί τους και θα ήθελαν να μάθουν τι απέγιναν και ποια συνέχεια τους επεφύλαξε ζωή, μεταφέρω εδώ στοιχεία κι εξηγήσεις που θα τους διευκολύνουν. Είναι πληροφορίες που υπάρχουν στις τελευταίες σελίδες των βιβλίων, στις πρόσφατες ανατυπώσεις, κι αναφέρουν τα εξής:

 «Η σειρά αυτή καλύπτει χρονικά μια περίοδο αρκετά μεγάλη της νεοελληνικής μας ιστορίας. ΄Ηρωες των βιβλίων είναι πρόσωπα από εφτά οικογένειες. Mε το πέρασμα του χρόνου, η ζωή με τον αόρατο ιστό της συνδέει τις οικογένειες αυτές με συγγένεια ή φιλία. Γεγονότα ιστορικά και περιπέτειες προσωπικές, χαρές και λύπες, ατομικές ή οικογενειακές, γίνονται το στημόνι και το υφάδι, για να πλέξουν ιστορίες που διακλαδώνονται, διαβάζονται ωστόσο ανεξάρτητα. Έχουν θέματα σύγχρονα μα και διαχρονικά: τις σχέσεις των ανθρώπων, την εφηβεία, τον έρωτα, τον θάνατο, την απειλή απ’ τα ναρκωτικά, το διαζύγιο, την προσφυγιά κ.ά. 

 1. Το βιβλίο O μικρός αδελφός βασίζεται σε πραγματικά περιστατικά που συνέβησαν στη Μακεδονία κατά τη διάρκεια του A΄ Παγκοσμίου πολέμου. Στη δίνη του πολέμου εκείνου, ο τότε δεκαεξάχρονος Άγγελος Bεζούκας χωρίζεται από τον μικρό του αδελφό, τον δωδεκάχρονο Αλέξανδρο. H «οδύσσεια» που θα ζήσει, ώσπου να τον βρει και να τον γυρίσει στους γονείς τους, θα τον ωριμάσει, θα τον κάνει να αποστρέφεται τον πόλεμο και να αποζητά τη δικαιοσύνη και την ειρήνη.

Τον Άγγελο Bεζούκα θα τον ξαναβρούμε, σαραντάχρονο πατέρα πια, στο βιβλίο Τραγούδι για τρεις, όπου πρωταγωνιστεί η κόρη του, Ελισάβετ. Kαι τον συναντάμε παππού στο Λάθος, κύριε Nόιγκερ! με κεντρικό πρόσωπο τον εγγονό του, Αλέξη Nόιγκερ, αρχαιολόγο και δάσκαλο των Γερμανικών, δευτερότοκο γιο της Ελισάβετ.

 2. Το βιβλίο Για την άλλη πατρίδα βασίζεται και αυτό σε πραγματικά περιστατικά που συνέβησαν πολύ αργότερα. Το 1974, η οικογένεια του δεκάχρονου Τέλη Iακώβου –οικογένεια παλαιών μεταναστών– ζει τη δική της περιπέτεια. Καταφέρνει να φύγει από μια χώρα με ανελεύθερο καθεστώς και γυρίζει στο πανέμορφο νησί των προγόνων της. Όμως η μοίρα τής παίζει άσχημο παιχνίδι. Το νησί δέχεται εχθρική εισβολή και οι Iακώβου δοκιμάζουν και πάλι τον ξεριζωμό, τον πόλεμο, την προσφυγιά.

Τον Τέλη τον ξαναβρίσκουμε μεγάλο στο  Καναρίνι και μέντα  και στο  O κόκκινος θυμός. Τον συναντάμε και στα βιβλία  Ποιος θα γράψει για το σκύλο μας; και  Το μυστήριο του καλοκαιρινού  Αγιοβασίλη με πρωταγωνίστρια τη μικρή του κόρη, τη Νεφέλη. Εκεί επανεμφανίζεται ηλικιωμένη και η μητέρα του, η γιαγιά Νεφέλη, μαζί με την εξαδέλφη της, την Ελισάβετ Bεζούκα-Nόιγκερ, που ανταμώνουν έπειτα από μακρόχρονη αναζήτηση, από το τέλος του B΄ Παγκοσμίου πολέμου, εποχή που περιγράφεται στο Τραγούδι για τρεις.

  3. Το βιβλίο Στο τσιμεντένιο δάσος μιλάει για την απειλή των ναρκωτικών. Σ’ ένα δάσος από τσιμεντένιους κορμούς, στην Αθήνα, μια έφηβη «κοκκινοσκουφίτσα», η Kόννη, συναντά έναν ανθρωπόμορφο «λύκο» που προσπαθεί να την εξοντώσει με τη μύηση στον κόσμο του λευκού θανάτου. H νεαρή ηρωίδα θα ζήσει μια επικίνδυνη περιπέτεια. Στήριγμά της θα είναι ο Σωτήρης Κυνηγός, φοιτητής. H γνωριμία τους θα σημαδέψει τη ζωή της.

Την Kόννη την ξαναβρίσκουμε, εικοσιπεντάχρονη πια, στο βιβλίο Λάθος, κύριε Nόιγκερ! Πολύ αργότερα, στο βιβλίο Τα τέρατα του λόφου, τη συναντούμε παντρεμένη με τον Σωτήρη Κυνηγό και μητέρα της δωδεκάχρονης Ειρήνης. Πέντε χρόνια μετά, μέσω της κόρης της, κάνει μια σύντομη παρουσία στο βιβλίο Αμίλητη αγάπη.

 4. Στο Ζητείται μικρός, ο Χρήστος, που δεν έχει κλείσει ακόμη τα 12, ψάχνει να βρει μια βραδινή δουλειά, για να βοηθήσει κι αυτός οικονομικά την οικογένειά του, που έχει μεγάλη ανάγκη, χωρίς ν’ αναγκαστεί να σταματήσει το σχολείο. Η δουλειά θα βρεθεί, αλλά μαζί με το βραδινό μεροκάματο θα γνωρίσει και όψεις της ζωής που δεν τις υποψιαζόταν. Οι περιπέτειες που θα ζήσει θα είναι επικίνδυνες και οι ταλαιπωρίες πολλές, θα τα καταφέρει ωστόσο να βγει νικητής. ΄Ενας συμμαθητής και μια συμμαθήτριά του θα σταθούν δίπλα του στις δύσκολες ώρες.

Τον Χρήστο θα τον ξαναβρούμε στο βιβλίο Σπίτι για πέντε, σ’ έναν ρόλο σημαντικό, για να ξεδιαλύνει ένα μυστήριο. Αργότερα, ως πατέρα πια, τον συναντούμε στο βιβλίο Ο χορός του µαύρου πελαργού.

  5. Ιστορίες που ταξιδεύουν με το Mαρίνο και τη Mαρίνα: Τα ξεκαρδιστικά επεισόδια με τα «Mαρινοθήρια» –τον εννιάχρονο Mαρίνο και την εφτάχρονη Mαρίνα– αλλά και οι απίθανες ιστορίες που γράφει ο πατέρας τους είναι μια εύθυμη παρένθεση στα μυθιστορήματα της σειράς αυτής.

Τα «Mαρινοθήρια» γίνονται αχώριστοι φίλοι με τον δεκάχρονο Άρη, σύντροφοί του σε νέες σκανταλιές, στο βιβλίο Σπίτι για πέντε.

 6. Στο Σπίτι για πέντε ξετυλίγονται τα προβλήματα αλλά και τα ευτράπελα που φέρνει η συμβίωση του δωδεκάχρονου Φίλιππου και του δεκάχρονου Άρη, όταν η χωρισμένη μητέρα του πρώτου και ο χήρος πατέρας του δεύτερου παντρεύονται. Πολλά κωμικοτραγικά θα συμβούν, ώσπου η νέα οικογένεια να «δέσει». Τελικά, ο Φίλιππος θα πει «αδερφό» του τον Άρη, μιλώντας στον δάσκαλό του των Γερμανικών, τον κ. Nόιγκερ. Kαι θα θελήσει επιτέλους να συναντήσει και τον πραγματικό του πατέρα, που ζει στη Γερμανία.

O Φίλιππος έχει κλείσει τα 14 όταν τον ξαναβρίσκουμε στο Λάθος, κύριε Nόιγκερ! και στο Τραγούδι για τρεις. Στα 17 του θα εμφανιστεί για λίγο στο Γιούσουρι στην τσέπη, όπου πρωταγωνιστεί ο Άρης. Δέκα χρόνια μετά, ο γάμος του με τη Χριστίνα, την παιδική του φίλη, θα είναι ένα από τα σημαντικά γεγονότα στο βιβλίο Τα τέρατα του λόφου. Λίγο αργότερα έχει μια σύντομη παρουσία στο βιβλίο Στη σκιά της πράσινης βασίλισσας. 

 7. Στο Λάθος, κύριε Nόιγκερ! ο Φίλιππος είναι 14 ετών και παραθερίζει σε ένα χωριό κοντά στα Καλάβρυτα με τα δύο ετεροθαλή αδερφάκια του, παιδιά του πατέρα του και της Γερμανίδας δεύτερης γυναίκας του. Εκεί είναι και ο νεαρός αρχαιολόγος Αλέξης Nόιγκερ για έρευνες και για να συνεχίσει τα μαθήματα Γερμανικών στον Φίλιππο. H ξαφνική αναχώρησή του θυμώνει τον Φίλιππο, αλλά φέρνει στο φως δραματικές στιγμές της ελληνικής ιστορίας.

O Φίλιππος, που τον είχαμε πρωτοσυναντήσει στο Σπίτι για πέντε, έχει κύριο ρόλο και στο Τραγούδι για τρεις. Εκεί επανεμφανίζεται και ο Αλέξης Nόιγκερ, πρωταγωνιστεί όμως η μητέρα του, Ελισάβετ, κόρη του Άγγελου Bεζούκα, ήρωα του βιβλίου O μικρός αδελφός. Τον Αλέξη Nόιγκερ τον ξαναβρίσκουμε στα βιβλία Καναρίνι και μέντα, Ποιος θα γράψει για το σκύλο μας, Τα τέρατα του λόφου, Η προφητεία του κόκκινου κρασιού και Το φιλί της λύκαινας. 

 8. Στο βιβλίο Τραγούδι για τρεις, ο Φίλιππος και η συμμαθήτριά του η Χριστίνα ετοιμάζουν τη σχολική γιορτή της 28ης Οκτωβρίου. Αναζητούν μαρτυρίες για τον B΄ Παγκόσμιο πόλεμο και συγκεντρώνουν υλικό για την Εθνική Αντίσταση. Αποκαλύπτεται τότε μια συγκλονιστική ιστορία που έζησε ως παιδί η δασκάλα πιάνου της Χριστίνας, η κυρία Ελισάβετ Bεζούκα-Nόιγκερ, και η εξαδέλφη της η Νεφέλη στα χρόνια της Kατοχής. Τα δυο παιδιά, με βοηθό έναν ηλικιωμένο αγωνιστή της Αντίστασης, τον κύριο Λευτέρη, θα κατορθώσουν να λύσουν μια παρεξήγηση που κράτησε χρόνια.

O Φίλιππος και η Χριστίνα πρωταγωνιστούσαν και στα βιβλία Σπίτι για πέντε και Λάθος, κύριε Nόιγκερ! Οι δυο εξαδέλφες, η Ελισάβετ και η Νεφέλη, θα ξανασυναντηθούν πολύ αργότερα, ηλικιωμένες πια, και θα παίξουν ρόλο στα βιβλία Καναρίνι και μέντα, Ποιος θα γράψει για το σκύλο μας; Το μυστήριο του καλοκαιρινού Αγιοβασίλη, Τα τέρατα του λόφου. Στα δύο τελευταία θα έχει κύριο ρόλο και ο γηραιός κύριος Λευτέρης, ως «καλοκαιρινός Αγιοβασίλης».

 9. Στο βιβλίο Γιούσουρι στην τσέπη ο Άρης είναι 14 ετών και παραθερίζει στο χωριό όπου είχε πάει κάποτε και ο Φίλιππος. Εκεί περνά τις διακοπές της και η δωδεκάχρονη Πηνελόπη. O Άρης φέρεται παράξενα, όμως γίνονται φίλοι όταν η Πηνελόπη μαθαίνει τι τον βασανίζει: η αγαπημένη του Αλκμήνη πεθαίνει. Σε μια απελπισμένη προσπάθεια να τη σώσουν, οι δυο τους μπλέκουν σε μια επικίνδυνη περιπέτεια. Αναζητούν στον βυθό της θάλασσας ένα θαυματουργό θαλασσόξυλο, το γιούσουρι, παρέα με τον πολυταξιδεμένο καπετάν Διοκλή.

O Άρης, που πρωταγωνιστούσε μικρός και στο Σπίτι για πέντε, παίζει κάποιο ρόλο, φοιτητής πια, και στο Καναρίνι και μέντα, όπου πρωταγωνιστεί ο Απελλής, ο ορφανεμένος μικρός αδελφός της Αλκμήνης. Αργότερα θα εμφανιστεί για λίγο και στο βιβλίο Τα τέρατα του λόφου, για να παρακολουθήσει τον γάμο του αδελφού του Φίλιππου με την παιδική του φίλη, τη Χριστίνα. Σε μεγαλύτερη ηλικία, αναφέρεται επίσης στο βιβλίο O κόκκινος θυμός και Στη σκιά της πράσινης βασίλισσας.

 10. Στο βιβλίο Καναρίνι και μέντα, ο εντεκάχρονος Απελλής φεύγει από το ορφανοτροφείο, για να ζήσει με την Kλειώ και τον Τέλη, τους νέους «γονείς» του. Όμως μαθαίνει κάτι ξαφνικά, αναστατώνεται και βρίσκεται ολομόναχος στους δρόμους της Αθήνας. Mόνη συντροφιά του ένας «χάρτινος» παππούς – ο Παπαδιαμάντης. Οι περιπέτειές του θα θέσουν τη ζωή του σε κίνδυνο. Ώσπου ο Άρης, ο μεγάλος του φίλος, θα τον βοηθήσει να βρει την αλήθεια.

O Απελλής έχει αργότερα ρόλο σημαντικό και στα βιβλία Ποιος θα γράψει για το σκύλο μας;, Το μυστήριο του καλοκαιρινού Αγιοβασίλη και Τα τέρατα του λόφου. Πρωταγωνιστεί επίσης στο βιβλίο O κόκκινος θυμός. Τον Τέλη, που είχε πρωταγωνιστήσει μικρός στο Για την άλλη πατρίδα, θα τον ξαναβρούμε, πατέρα της μικρής Νεφέλης πια, στα βιβλία Ποιος θα γράψει για το σκύλο μας;, Το μυστήριο του καλοκαιρινού Αγιοβασίλη και O κόκκινος θυμός, ενώ αναφέρεται και στα βιβλία Στη σκιά της πράσινης βασίλισσας και Αμίλητη αγάπη.

  11. Στο Ποιος θα γράψει για το σκύλο μας; πρωταγωνιστεί η δεκάχρονη Όλγα, κόρη του Αλέξη Nόιγκερ. Τα ξαδέλφια της, ο Απελλής και η Νεφέλη, ετεροθαλής αδερφούλα του, είναι απαρηγόρητα γιατί «πέθανε» ο σκύλος τους, ο Kέβης. H Όλγα αναζητά ένανσυγγραφέα να γράψει γι’ αυτόν. Ώσπου να τον βρει όμως, πολλά απρόοπτα, απίθανα και κωμικοτραγικά θα συμβούν! 

H Όλγα παίρνει μέρος και στα βιβλία Το μυστήριο του καλοκαιρινού Αγιοβασίλη και Τα τέρατα του λόφου, όπου συμπρωταγωνιστεί με τη φίλη της την Ειρήνη, κόρη της Kόννης και του Σωτήρη Κυνηγού, που πρωτοσυναντήθηκαν στο Τσιμεντένιο δάσος. Mια σύντομη εμφάνιση κάνει και στο βιβλίο O κόκκινος θυμός. Αργότερα, έφηβη πια, πρωταγωνιστεί στα βιβλία Η προφητεία του κόκκινου κρασιού και Αμίλητη αγάπη.

 12. Στο βιβλίο Το μυστήριο του καλοκαιρινού Αγιοβασίλη η μικρή Νεφέλη επιμένει πως είδε Ιούνιο μήνα τον Αγιοβασίλη! Άλλοι την κοροϊδεύουν, άλλοι τη μαλώνουν. Kι ενώ η γιαγιά Νεφέλη προσπαθεί να τη λογικέψει, φανερώνεται ξανά ο καλοκαιρινός Αγιοβασίλης και παίρνει μαζί του τον μικρό της ξάδελφο. Mικροί και μεγάλοι περνούν ώρες αγωνίας. Ώσπου το μυστήριο λύνεται και όλοι μαζί γιορτάζουν μια θεότρελη καλοκαιρινή Πρωτοχρονιά, που τη χαίρονται ιδιαίτερα τα προσφυγάκια της γειτονιάς.

Σ’ αυτή την ιστορία παίρνουν μέρος όλα σχεδόν τα μέλη των οικογενειών Iακώβου και Nόιγκερ, που τα έχουμε κατά καιρούς συναντήσει στα βιβλία Για την άλλη πατρίδα, Λάθος, κύριε Nόιγκερ!, Τραγούδι για τρεις, Καναρίνι και μέντα, Ποιος θα γράψει για το σκύλο μας; Πολλά θα τα ξαναβρούμε χρόνια αργότερα στα βιβλία Τα τέρατα του λόφου, O κόκκινος θυμός, Η προφητετία του κόκκινου κρασιού, Στη σκιά της πράσινης βασίλισσας, κ.ά.

 13. Στο βιβλίο Τα τέρατα του λόφου μια ομάδα ρατσιστών, νεαρών νεοναζί, δε συμμερίζεται καθόλου την ανθρωπιά που δείχνει ο «καλοκαιρινός Αγιοβασίλης» και οι οικογένειες της Όλγας και της Νεφέλης για τα παιδιά των ξένων εργατών. H ομάδα αυτή επιτίθεται στα προσφυγάκια τις παραμονές του γάμου της Χριστίνας και του Φίλιππου. H Όλγα και η φίλη της η Ειρήνη, που έχουν κλείσει τώρα τα δώδεκα και θα είναι παράνυμφοι στον γάμο, θα μπλέξουν σε μια επικίνδυνη περιπέτεια. Kαι ο γάμος θα κινδυνέψει να αναβληθεί.

Πρόσωπα από πολλά προηγούμενα βιβλία, και ιδίως από τα Ποιος θα γράψει για το σκύλο μας;, Το μυστήριο του καλοκαιρινού Αγιοβασίλη και Στο τσιμεντένιο δάσος, μετέχουν στην πλοκή του μυθιστορήματος αυτού, που θίγει ένα καυτό πρόβλημα της σύγχρονης εποχής. Η Όλγα και η Ειρήνη έχουν πρωταγωνιστικούς ρόλους και στα βιβλια Η προφητεία του κόκκινου κρασιού και Αμίλητη αγάπη.

 14. Στο βιβλίο Ο κόκκινος θυμός ο Απελλής τελειώνει πια το λύκειο και τo όνειρό του είναι να αφοσιωθεί στη ζωγραφική. Ετοιμάζεται όμως για εξετάσεις στο Πολυτεχνείο, επειδή οι δικοί του πιστεύουν πως μόνο έτσι θα έχει ένα σίγουρο μέλλον. Ώσπου, παραμονές Χριστουγέννων, μπαίνει ξαφνικά στη ζωή του ένας διάσημος άνθρωπος των Καλών Τεχνών, με δελεαστικές προτάσεις για σπουδές ζωγραφικής στο εξωτερικό. Η φίλη του η Νιόβη τον καλοτυχίζει, μα ο Απελλής βρίσκεται σε δίλημμα. Το όνειρό του ίσως έτσι να εκπληρωθεί, μα οι αντιδράσεις των δικών του και κάποιες περίεργες ενδείξεις τον αναστατώνουν. Ποιος είναι στ’ αλήθεια ο ουρανοκατέβατος αυτός «μαικήνας»; Και ποιος ο παράξενος άνθρωπος που συναντάει σε ένα καφενείο των Εξαρχείων;

Ο Απελλής έχει πρωταγωνιστήσει και στο βιβλίο Καναρίνι και μέντα, όταν ήταν 11 χρόνων. Εδώ παίρνει μέρος και όλη η νέα του οικογένεια –ο πατριός του, Τέλης Ιακώβου, η μητέρα του, Κλειώ Καρίτη, και η αδερφούλα του, η Νεφέλη–, που τους έχουμε συναντήσει στα βιβλία Για την άλλη πατρίδα, Ποιος θα γράψει για το σκύλο μας; και Το μυστήριο του καλοκαιρινού Αγιοβασίλη. Σύντομα εμφανίζονται και τα ξαδέρφια τους, Όλγα και Φραγκίσκος Νόιγκερ, με τη μητέρα τους, την ιατρό Δάφνη Δίγκου-Νόιγκερ, κι ακόμη ένα μυστηριώδες πρόσωπο, που το έχουμε ξανασυναντήσει.

 15. O καιρός της σοκολάτας. Σαν διάλειμμα ανάμεσα στα μυθιστορήματα, με το βιβλίο αυτό μεταφέρονται οι αναγνώστες στην εποχή του B΄ Παγκοσμίου πολέμου, διαβάζουν αληθινές ιστορίες και προσωπικά βιώματά, και καλούνται σε ένα «αναγνωστικό παιχνίδι»: να ανακαλύψουν πρόσωπα, τόπους και πραγματικά περιστατικά, που βρήκαν μεταπλασμένα τη θέση τους μέσα στα βιβλία της σειράς.

  16. Στην Προφητεία του κόκκινου κρασιού η ΄Ολγα έχει τελειώσει τη Β΄ Λυκείου. Πληγωμένη από την αδιαφορία του Απελλή, ακολουθεί τον πατέρα της σε μια εκδρομή στο θρυλικό Μελένικο. Εκεί, η γνωριμία της με τον Παύλο, έναν νεαρό φοιτητή, γίνεται αφορμή για ένα συναρπαστικό ταξίδι στο παρελθόν της βυζαντινής αυτής πόλης, που ανήκει τώρα στη Βουλγαρία, όπως το έζησαν οι πρόγονοί της, από τον καιρό του Ρήγα ως τους Βαλκανικούς πολέμους, όταν οι χιλιάδες Έλληνες κάτοικοί του πήραν τον δρόμο της προσφυγιάς. Συντροφιά με τον Παύλο θα εξερευνήσει και το σημερινό Μελένικο, θα γνωρίσει έναν παράξενο γέροντα «μάντη» και θα ξεδιαλύνει τα αισθήματά της. Η εκδρομή αυτή θα σημάνει την αρχή ενός νέου έρωτα.

Ο αναγνώστης συναντά κι εδώ πρόσωπα γνωστά από τα μυθιστορήματα Τραγούδι για τρεις, Καναρίνι και μέντα, Το μυστήριο του καλοκαιρινού Αγιοβασίλη, Ποιος θα γράψει για το σκύλο μας, Τα τέρατα του λόφου, Ο κόκκινος θυμός. Είναι ο Αλέξης Νόιγκερ, πατέρας της ΄Ολγας, η γιαγιά Ελισάβετ, ο Απελλής, η Νιόβη και άλλοι, ενώ ο μυστηριώδης «μάντης» επιφυλάσσει εκπλήξεις και «δένει» αυτό το βιβλίο με το πρώτο της σειράς. Η  Όλγα πρωταγωνιστεί και στο βιβλίο Αμίλητη αγάπη.

 17. Στη σκιά της πράσινης βασίλισσας, μιας χιλιόχρονης βασιλικής βελανιδιάς, εκτυλίσσεται μια παράξενη σύγχρονη ιστορία. Η δεκαπεντάχρονη ΄Ελλη και ο δεκαεφτάχρονος Μίλτος εμπλέκονται στην εξέλιξή της προσπαθώντας να βρουν λύση στο αδιέξοδο που δημιουργείται αλλά και να ξεδιαλύνουν τα προσωπικά τους αισθήματα. Παράλληλα, η «πράσινη βασίλισσα» αφηγείται τη μακραίωνη συναρπαστική ζωή της φωτίζοντας τις αθέατες πλευρές της υπόθεσης αλλά και ζωντανεύοντας περιπέτειες και πάθη των Ελλήνων από τη μυθική εποχή ως τις μέρες μας.

Την ΄Ελλη την έχουμε συναντήσει ως νήπιο στα βιβλία Σπίτι για πέντε και Γιούσουρι στην τσέπη, και μεγαλύτερη στο βιβλίο Τα τέρατα του λόφου. Τον παππού Φίλιππο και δύο ακόμη πρόσωπα τα έχουμε συναντήσει στο Λάθος, κύριε Νόιγκερ!, ενώ η αναφορά μιας βυζαντινής εικόνας συνδέει μέρος αυτού του μυθιστορήματος με το βιβλίο Η προφητεία του κόκκινου κρασιού.

18. Στο βιβλίο Αμίλητη αγάπη, τρεις έφηβοι –ο Θέμης, η Όλγα, η Ειρήνη–, τρεις φίλοι με διαφορετικούς χαρακτήρες, διαφορετικές ανάγκες και προσδοκίες, γίνονται μια «αχώριστη τριάδα» για ν’ αντιμετωπίσουν τη βία και τη βαναυσότητα που προκαλεί στον περίγυρό τους ο σχολικός εκφοβισμός και ο νεοναζισμός. Οι προσπάθειές τους θα φέρουν αποτέλεσμα, τι θα γίνει όμως με τα βαθιά αισθήματα που κρύβουν οι δύο από τους τρεις και δεν τολμούν να μιλήσουν γι’ αυτά; Μια ιστορία δυνατής φιλίας και απέραντης αγάπης.


Στην Αμίλητη αγάπη πρωταγωνιστούν τρεις έφηβοι που τους είχαμε γνωρίσει ως παιδιά σε προηγούμενα βιβλία –στο μυθιστόρημα Ο κόκκινος θυμός τον Θέμη, στα Τέρατα του λόφου την Ειρήνη και την Όλγα, γνωστή μας κι από τα βιβλία Ποιος θα γράψει για το σκύλο μας, Η προφητεία του κόκκινου κρασιού κ.ά. Επίσης, επανεμφανίζονται για λίγο πρόσωπα από τα βιβλία Στο τσιμεντένιο δάσος, Ο κόκκινος θυμός, Λάθος, κύριε Νόιγκερ!»

19. Στο  βιβλίο Το φιλί της λύκαινας, ένας μυστηριώδης ασυνήθιστος παππούς περνάει με τον δωδεκάχρονο εγγονό του ένα καλοκαίρι όλο απρόοπτα. Παρέα τους μια λύκαινα αλληγορική, μια λύκαινα συμβολική, μα και μία λύκαινα μικρή και ολοζώντανη! Τ’ απρόσμενα που τους συμβαίνουν και οι ιστορίες οι αληθινές που αφηγείται ο παππούς πλέκουν μια υπόθεση απροσδόκητη, υφασμένη από οικογενειακές παρεξηγήσεις αλλά και κοινωνικές συγκρούσεις που τις έζησε από κοντά ο παππούς κι ακόμα καθορίζουν τον ταραγμένο κόσμο μας.

Πρωταγωνιστής εδώ είναι ο Φραγκίσκος Νόιγκερ και ο παππούς του Πέτρος Δίγκος. Φραγκή τον λέει τον εγγονό του ο παππούς, ενώ με τ’ όνομά του ολόκληρο έχει εμφανιστεί και στα βιβλία Ποιος θα γράψει για το σκύλο μας, Το μυστήριο του καλοκαιρινού Αγιοβασίλη, κ.ά. Τους γονείς του, Αλέξη Νόιγκερ και Δάφνη Δίγκου, τους έχουμε συναντήσει και στα βιβλία Λάθος, Κύριε Νόιγκερ, Τραγούδι για τρεις, Η προφητεία του κόκκινου κρασιού, κ.ά. 

 20. Στο βιβλίο Ο χορός του μαύρου πελαργού, ο παππούς εξαφανίζεται, η οικογένειά του αναστατώνεται κι ο Φάνης, ο 13χρονος εγγονός του, βάζει με το νου του τα χειρότερα. Ψάχνοντας μήπως άφησε κάποιο σημείωμα ο παππούς, ανακαλύπτει ένα τετράδιο, με την ιστορία της πολυτάραχης ζωής του. Μπορεί άραγε να κρύβεται εκεί η αιτία γι΄ αυτή την εξαφάνιση; Με τις ανατροπές που γρήγορα  θ’ ακολουθήσουν, όλοι θα εκπλαγούν κι ο Φάνης, παρέα με τη φίλη του την Άννα, θα μάθουν πράγματα που ούτε τα φαντάζονταν! 

 Τον πατέρα του Φάνη τον έχουμε συναντήσει ως παιδί στα βιβλία Ζητείται µικρός και Σπίτι για πέντε. Ο φίλος του παππού, Πέτρος Δίγκος, έχει πρωταγωνιστήσει στο βιβλίο Το φιλί της λύκαινας. Οι γονείς της Άννας, ως παιδιά, είναι κύρια πρόσωπα στα βιβλία Σπίτι για πέντε, Λάθος, κύριε Νόιγκερ, Τραγούδι για τρεις, Τα τέρατα του λόφου κ.ά.

--------------------------
(*)  Ενημερώθηκε 14/6/2019

(**) Σχετική είναι η διδακτορική διατριβή της ΄Ελενας Στανιού, που εκπονήθηκε στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, με θέμα: «Διακειμενικότητα και χαρακτήρες στο μυθιστορηματικό έργο της Λότης Πέτροβιτς-Ανδρουτσοπούλου». Μικρό απόσπασμα υπάρχει εδώ: http://lotypetrovits.blogspot.gr/2014/07/blog-post.html

Σημ.: Όλα τα βιβλία της σειράς έχουν κυκλοφορήσει από τις Εκδόσεις Πατάκη. Περισσότερες πληροφορίες για το καθένα, κριτικά σημειώματα κ.λπ. υπάρχουν στις ιστοσελίδες: www.loty.gr  και http://www.i-read.i-teen.gr/author/loti-petrobits-androytsopoyloy