Τρίτη 17 Μαρτίου 2015

Η Ελισσάβετ Π. Δέδε για "Τα τέρατα του λόφου"

http://stonasterismotouvivliou.blogspot.gr/2015/03/blog-post_33.html
                                    Είδος : Εφηβική Λογοτεχνία(Κοινωνικό)
                                          Βαθμολογία: 10/10
                                                                                 
Το 2002 η Λότη Πέτροβιτς- Ανδρουτσοπούλου ήρθε σαν...προφήτης να μας χαρίσει έναν ηχηρό, κοινωνικό προβληματισμό με το περίβλημα ενός καταιγιστικού εφηβικού μυθιστορήματος, που επιφυλάσσει πλήθος συναισθημάτων και ανατροπές μέχρι τις τελευταίες του σελίδες. Τα "Τέρατα Του Λόφου"(εκδ.Πατάκης) είναι ένα ξεχωριστό- πρωτίστως πολιτικό- μυθιστόρημα που προεικόνισε τη μετεξέλιξη της κοινωνίας στην επόμενη από αυτό δεκαετία, κι αφορά μικρούς αλλά και μεγάλους με έναν  μοναδικό τρόπο...

ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Η παρέα που τέλη του '80 μας συγκίνησε στο "Σπίτι Για Πέντε", στο "Τραγούδι για Τρεις"...ενηλικιώνεται και τη σκυτάλη παίρνει η επόμενη γενιά!
    Σκηνικό και πάλι η γνώριμή μας γειτονιά του Στρέφη- με πλήθος βιοπαλαιστών και μεταναστών, που καθένας κουβαλά τη δική του ιστορία,και τα "δικά του ηλιοβασιλέματα" στην καρδιά του...
   Ο Φίλιππος και η Χριστίνα ("Σπίτι Για Πέντε") προετοιμάζουν τον γάμο τους, γεγονός που προσμένουν ανυπόμονα η Όλγα, κόρη του καθηγητή Νόιγκερ ("Λάθος, κύριε Νόιγκερ"), κι η Ειρήνη, κόρη του Σωτήρη και της Κόνης Κυνηγού ("Στο Τσιμεντένιο Δάσος"), αφού πρόκειται να συνοδεύουν ως παράνυφοι.
Μια άδικη δολοφονία και μια απαγωγή όμως θα ανατρέψουν πλήρως το χαρούμενο σκηνικό, αποκαλύπτοντας ένα εφιαλτικό κύκλωμα νεοναζισμού, με έδρα στη Γερμανία, που απειλεί να μολύνει συνειδήσεις και ζωές αθώων.
Έκτοτε θα ξετυλιχθεί μια κοινωνική περιπέτεια που θα εμπλέξει πλήθος προσώπων, προσφέροντας εναλλασσόμενα συναισθήματα.
    Ο κίνδυνος θα καραδοκεί παντού κι η μάχη θα είναι ανελέητη με διακύβευμα το φως της αγάπης κόντρα στο μίσος και τον φασισμό, που δυστυχώς δεν εξέλειψε μετά το πέρας του Πολέμου...

ΣΧΟΛΙΟ
Πρόκειται για ένα από τα καλύτερα νεανικά μυθιστορήματα των τελευταίων χρόνων, που έρχεται να αφυπνίσει μικρούς και μεγάλους! Μια εκπληκτική περιπέτεια ηθικών και πολιτικών προεκτάσεων, που κομίζει το αντιρατσιστικό της μήνυμα, όχι μέσα από ωραιοποιημένες ηθικολογίες και αποστειρωμένους διδακτισμούς, αλλά μέσα από συγκλονιστικά γεγονότα κι εντονότατη δράση, που καθιστούν τις ευγενείς ιδέες αίτημα δικαίωσης των ηρώων και -μέσω εκείνων- και της ίδιας μας της συνείδησης.       Μην... "απογοητευθείτε" επειδή οι κεντρικοί ήρωες είναι δύο κορίτσια,δυο έφηβες. Η ιστορία επιφυλάσσει πολλούς ακόμη ενδιαφέροντες χαρακτήρες κι αφορά εξίσου και αγόρια, διαθέτοντας όλα τα στοιχεία για να τα συγκινήσει!
Η παρουσία των χαρούμενων παρανύμφων καλλιεργεί απλώς έντονα μια ξεγνοιασιά, που θα "τραυματισθεί" με ασύλληπτη βιαιότητα στη συνέχεια. Η ένταση θα παραμένει αμείωτη και η τροπή των πραγμάτων επιφυλάσσει σπαρακτικές στιγμές αλλά και αγωνία.

Η αφήγηση γίνεται με εναλλαγή προσώπων και ύφους.  
    Έχουμε αξιοποίηση κάθε επικοινωνιακού μέσου-μονολόγου, διαλόγου, ημερολογίου,ως και...e-mail. Αυτό συμβάλλει στη σκιαγράφηση των χαρακτήρων και επιτείνει την εξέλιξη της πλοκής. Μέθοδος προσφιλής στη Λότη Πέτροβιτς, που τη γνωρίσαμε στο πρωτοποριακό τότε "Σπίτι Για Πέντε", όπου κάθε πρόσωπο κατέθετε την άποψη του για τα πράγματα με διαφορετικό τρόπο (τηλεφώνημα, επιστολή, μαγνητοφώνηση).
    Ένα στοιχείο δομικό για μια πολύπλευρη εφηβική ιστορία είναι ο ερωτισμός...Έτσι κι εδώ υπάρχει ρομαντισμός , αλλά όχι εξιδανίκευση. Η ερωτική διάθεση υφέρπει απολαυστικά, τρυφερά, σχεδόν αυτοσαρκαστικά, και σε πλήρη εναρμόνιση προς την ηλικία των ηρώων, χωρίς να εκβιάζει από αυτούς μια πρόωρη ωρίμανση. Ένα κομμάτι του προκύπτει εύλογα από την περιπετειώδη εξέλιξη των πραγμάτων. Ο απόηχος μένει άλλοτε ως διάψευση, άλλοτε ως μακροπρόθεσμη υπόσχεση, όπως στη ζωή μιας έφηβης 13 χρονών...

Το θεαματικό όμως στα "Τέρατα Του Λόφου" είναι η πολιτική διορατικότητα. Μια δεκαετία πριν το βιβλίο της Λότης Πέτροβιτς πρόσφερε μια περιεκτική ενημέρωση σχετικά με την ανάπτυξη και τη δράση του νεοναζισμού στην Ευρώπη, κατατοπίζοντας μικρούς κ μεγάλους αναγνώστες σχετικά με το φαινόμενο, κι ενεργοποιώντας το πολιτικό τους κριτήριο.
      Μέσα από τα "Τέρατα Του Λόφου", το 2003 η συγγραφέας απηύθυνε μια αγωνιώδη προειδοποίηση στην κοινωνία για τον σπόρο του φασισμού που συνέχιζαν να εκτρέφουν η λήθη, η απάθεια και ο εγωκεντρισμός. Ίσως δεν... προσέξαμε την κραυγή αυτή όσο θα έπρεπε και με ένα χαμόγελο "καταχωνιάσαμε" το μυθιστόρημα αυτό στα χρονικά της νεανικής βιβλιογραφίας, σαν ένα... ξεχασμένο πορτρέτο.
     Έτσι, η κοινωνία ως άλλος "Ντόριαν Γκρει", ανυποψίαστη, συνέλεγε αχόρταγα πρόσκαιρες ηδονές κι ευδαιμονισμό επίπλαστο, ώσπου εφιαλτικά ζωντάνεψαν όσα πριν έμεναν απλά "σελίδες ενός δυνατού μυθιστορήματος"... Η έκπτωση των αξιών,η περιχαράκωση στο ατομικό συμφέρον, η οικονομική κρίση και μια ανεξέλεγκτη εισροή μεταναστών, χωρίς εξορθολογισμό, επέφεραν έναν ηθικό μετασχηματισμό της κοινωνίας κι ανέδειξαν στο προσκήνιο ακριβώς αυτήν τη μισαλλόδοξη πτυχή της πολιτικής ζωής, που πρόσκειται στον ολοκληρωτισμό και δυστυχώς μεταφράστηκε σε απτά εγκλήματα κατά της ζωής και της αξιοπρέπειας με μίσος προς το αδύναμο και το διαφορετικό.

Είναι αυτή η στιγμή που ο συγγραφέας γίνεται κήρυκας τον ιδανικών και μπροστάρης τολμηρός, όταν οι άλλοι λουφάζουν κι ενδίδουν, "αποστολή" την οποία η Λότη Πέτροβιτς υπηρετεί χρόνια τώρα...

Σαν αποκορύφωμα ήρθαν τα "Τέρατα Του Λόφου" να αναμετρηθούν "προνοητικά" με "δράκους χειροπιαστούς", που κανείς μας δεν υποψιαζόταν πως θα αποκτούσαν ονοματεπώνυμα και θα στιγμάτιζαν τόσο αιματηρά την πολιτική μας ζωή.
      Στο βιβλίο της αυτό η συγγραφέας πετυχαίνει τη σύζευξη μιας περασμένης αθωότητας με το φρενήρες παρόν και ένα ζοφερό μέλλον, που είναι στο χέρι όλων μας να αλλάξουμε , ξεκινώντας από τον μικρόκοσμο της γειτονιάς μας, του σχολείου, των καθημερινών συναναστροφών.
     Δε θα αναλύσω το ζήτημα του νεοναζισμού,που είναι στο επίκεντρο,λοιπόν, διότι αξίζει να το ανακαλύψετε μέσα από το εξαίσιο αυτό βιβλίο, που παρέχει μια καλή ιστορική αναδρομή και ηθική αφύπνιση.

Αν η αξεπέραστη Ζωρζ Σαρρή συνετέλεσε στην ιστορική μνήμη της νέας γενιάς, αναδεικνύοντας τους αγώνες του έθνους για Λευτεριά και Ειρήνη, η Λότη Πέτροβιτς τής πήρε επάξια τη σκυτάλη και μέσα από μια σειρά κοινωνικών βιβλίων έθιξε τα κυριότερα προβλήματα που απασχολούν σήμερα τη μέση ελληνική οικογένεια, φιλοτεχνώντας μια πλήρη τοιχογραφία της μεταπολιτευτικής Ελλάδας δια μέσου της 20ετιας! Με τα βιβλία της η Πέτροβιτς σμίλεψε στις παιδικές ψυχές τον δημοκρατικό πολίτη του αύριο.
        Η Λότη Πέτροβιτς- Ανδρουτσοπούλου δυόμιση δεκαετίες πρωτοστατεί στις επάλξεις της κοινωνικής ευθύνης που συνεπάγεται το δημόσιο βήμα της συγγραφής κι είναι συγκλονιστικό που από το 2002 εντόπισε τα ανησυχητικά σημάδια και δεν τα αγνόησε, αλλά μας τα φώναξε σαν "οίστρος σωκρατικός" μέσα στο εκκωφαντικό μας "συμπόσιο". Ας αφουγκραστούμε την κραυγή της, έστω και τώρα, κι ας θωρακίσουμε την ψυχή των παιδιών μας με τη "γνώση που σε μας άργησε τόσο πολύ να'ρθει", όπως σημειώνε στα 1972  η ποιήτρια,αγωνίστρια Ρένα Χατζιδάκη στην Κατάσταση Πολιορκίας του Θεοδωράκη...
       Ως βιβλιοκριτικός, δασκάλα και αφυπνισμένος πολίτης σας καλώ όλους να διαβάσετε οπωσδήποτε τα "Τέρατα Του Λόφου" και -πέρα από την απόλαυση μιας συναρπαστικής περιπέτειας- να διαφυλάξετε τη πολύτιμη γνώση και το διαχρονικό μήνυμα της αγάπης στον άνθρωπο,ως κίνητρο του αγώνα για μια δικαιότερη κοινωνία χωρίς μίσος και ρατσισμό!

                                                                                                 Ελισσάβετ Π. Δέδε