Και
ενώ συνεχίζεται ο επαίσχυντος διασυρμός της άμισθης επιστημονικής επιτροπής της
υπεύθυνης για την εφαρμογή του προγράμματος φιλαναγνωσίας, η σπίλωση των
υπολήψεων των μελών της (μεταξύ των οποίων τέσσερις διακεκριμένοι καθηγητές
πανεπιστημίου) και ιδιαίτερα η κατασυκοφάντηση δύο συγγραφέων, που διέπραξαν το
«έγκλημα» να περιλάβουν έξι βιβλία τους –όσα και πολλών άλλων- στον κατάλογο
«προς αγοράν» 398 τίτλων,
παίρνω μολύβι και χαρτί να υπολογίσω τα
χρήματα που θα καρπώνονταν οι δύο αυτοί
«κομπιναδόροι», όπως αποκλήθηκαν, από το εν λόγω «σκάνδαλο». Έχουμε και λέμε,
λοιπόν:
Η
τιμή ενός βιβλίου για παιδιά, από αυτά που περιλαμβάνονται στον κατάλογο
είναι κατά μέσον όρο 7 ευρώ (ίσως και λιγότερο αν υπολογίσει κανείς τις
εκπτώσεις που θα γίνουν από τους εκδότες). Το ποσοστό των πνευματικών
δικαιωμάτων, όπως είναι τοις πάσι γνωστό, κυμαίνεται από 10 έως 15% της τιμής του βιβλίου. Κανονικά λοιπόν θα έπρεπε να υπολογίσουμε
έναν μέσο όρο 12% , αλλά ας μείνουμε στο 15%, εφόσον πρόκειται για
διακεκριμένους συγγραφείς. ΄Αρα από τα 7
ευρώ της τιμής του κάθε βιβλίου θα εισέπρατταν 1,05 ευρώ και για τα έξι
βιβλία 6,30 ευρώ Χ 90 αντίτυπα = 567 ευρώ συνολικά. Από αυτά, αφαιρουμένου του
φόρου 20% που παρακρατείται (και που συντομότατα θα αυξηθεί), δηλαδή 113,4
ευρώ, θα εισέπρατταν τελικά το ιλιγγιώδες συνολικό ποσό 453,6
ευρώ!!!
Και τώρα κάθε καλόπιστος άνθρωπος με
κοινή λογική, ας ρίξει μια προσεκτική ματιά στις ιστοσελίδες των εν λόγω
συγγραφέων www.vagelisiliopoulos.gr
και www.kontoleon.gr, όπου αναφέρονται οι δεκάδες των βιβλίων τους για παιδιά σε πολλαπλές
επανεκδόσεις και ας αναρωτηθεί: Είναι δυνατόν να ήταν τόσο ανόητοι αυτοί οι
προικισμένοι δημιουργοί ώστε να θελήσουν να διακινδυνεύσουν το καλό τους όνομα
και την υπόληψή τους για να κερδίσουν αυτά τα 453,6 ευρώ; Τα είχαν ανάγκη; Όταν
μάλιστα και οι δύο, όπως όλοι οι λογοτέχνες στην Ελλάδα και σε όλες τις χώρες
με τις «μικρές» λεγόμενες γλώσσες, έπρεπε να έχουν πρώτα εξασφαλίσει ένα
βιοποριστικό επάγγελμα και ύστερα να ασχοληθούν με τη λογοτεχνία; Και αν είχαν
τόση μεγάλη ανάγκη από αυτό το «υπέρογκο» ποσό, θα πρόσφεραν εθελοντικά τις
υπηρεσίες τους για την εφαρμογή του προγράμματος επί ένα και πλέον χρόνο; Δε θα
ήταν πιο συμφέρον γι’ αυτούς να μη σπαταλήσουν τον πολύτιμο χρόνο τους, αλλά
γράψουν το λιγότερο ένα ακόμη ευπώλητο βιβλίο;
Σε μια χώρα όμως όπου δυστυχώς όλο και
περισσότερο ανθεί η συκοφαντία, η
μισαλλοδοξία, ο φθόνος, η κακοήθεια, η μικρότητα, τι μπορεί να περιμένει κανείς
παρά τη διαστροφή της πραγματικότητας και την παραπληροφόρηση, προκειμένου να
ικανοποιηθούν μικροσυμφέροντα και απωθημένα. Και να σταματούσε εκεί το κακό θα
ήταν καλά. Πολύ φοβάμαι όμως ότι έτσι ολισθαίνει «ανεπαισθήτως» η κοινωνία μας όλο και περισσότερο προς
ένα κρυφό «νεοναζισμό» που ξεφυτρώνει εκεί που δεν τον περιμένεις: Στους δήθεν
πολέμιους αυτού του δηλητηριώδους καρπού.
Γιατί τι άλλο από «νεοναζισμός» είναι να κατηγορείς και να συκοφαντείς
όσους νομίζεις πως στέκονται εμπόδιο στα μικροσυμφέροντα και
στα σχέδιά σου, ξέροντας μάλιστα ότι θα βρεις ευήκοα ώτα, που θα σπεύσουν
να «καρατομήσουν» τους δήθεν ύποπτους χωρίς καν να τους ζητήσουν εξηγήσεις,
χωρίς έστω να τους αφήσουν να απολογηθούν! Τι άλλο δηλαδή έκαναν οι Ναζί όταν
έστελναν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης όσους δεν ήταν της αρεσκείας τους; Κι
επειδή ο κατήφορος δε σταματάει εύκολα, το επόμενο στάδιο δεν αποκλείεται να
είναι οι θάλαμοι των αερίων. Και μετά οι
φούρνοι.
Έτσι και με την περίπτωση των
καταγγελιών για κάποια ανύπαρκτα «λάθη» (πέραν ίσως των ελαχίστων υπαρκτών) της
επιτροπής και σε άλλους τομείς: Σκόπιμα και για να ενισχύσουν τις θέσεις τους,
οι παραπονούμενοι-καταγγέλλοντες εκδότες συνδύασαν την αγορά των βιβλίων με το πρόγραμμα επισκέψεων
των συγγραφέων στα σχολεία – δυο εντελώς ξεχωριστές δράσεις. Διότι οι μεν
επισκέψεις των συγγραφέων γίνονται με την ελεύθερη επιλογή και πρόσκληση από τα
ίδια τα σχολεία στην αρχή της σχολικής χρονιάς, τα δε 40 βιβλία που θα έπαιρνε
κάθε σχολείο θα έφταναν στη βιβλιοθήκη του σχεδόν στο τέλος της χρονιάς, άσχετα
με το ποιον συγγραφέα θα είχε καλέσει. Ωστόσο, οι καταγγέλλοντες,
προσποιούμενοι ότι δεν το έχουν κατανοήσει, αναφέρουν σε επιστολή τους προς το
ΕΚΕΒΙ τα εξής:
«…(Στην
ιστοσελίδα του ΕΚΕΒΙ) διαβάζουμε ότι: «συνολικά 219 συγγραφείς (Έλληνες και
ξένοι) και 56 εκδοτικοί οίκοι εκπροσωπούνται στην τελική λίστα.» Διαβάζουμε
επίσης, ότι «αλλά και υπακούοντας από την άλλη στις ανάγκες του προγράμματος
ώστε τα σχολεία να διαθέτουν, πρωτίστως, και βιβλία των ζώντων δημιουργών, με
τους οποίους άλλωστε καλούμε τα σχολεία να «συνεργαστούν» (να τους διαβάσουν,
να τους συναντήσουν, να οργανώσουν δραστηριότητες μαζί τους κ.ο.κ.).» Σύμφωνα
με το παραπάνω σκεπτικό, εάν αφαιρέσουμε τους μετρημένους 68 ξένους συγγραφείς
(στοιχεία άμεσα διαθέσιμα, αν ζητηθούν) μας μένουν 151 Έλληνες, εκ των οποίων
39 τεθνεώτες (στοιχεία άμεσα διαθέσιμα, αν ζητηθούν) και εάν αφαιρέσουμε τον
Αίσωπο (4 τίτλοι) και τον Αριστοφάνη (7 τίτλοι) μένουν 110 ζώντες συγγραφείς, εκ των οποίων 21 σε μεγάλη ηλικία (στοιχεία
άμεσα διαθέσιμα, αν ζητηθούν). Συμπερασματικά, και σε σχέση με την πρόθεση
του προγράμματος να επισκεφθούν τα σχολεία όσο περισσότεροι συγγραφείς γίνεται,
απομένουν 89 νέοι συγγραφείς, οι οποίοι στην ουσία επιφορτίζονται το πρόγραμμα
της φιλαναγνωσίας των συνολικά 498 τίτλων βιβλίου του καταλόγου».
Αναφέρουν ακόμα τα εξής:
«Μερικές ακόμα, ενδεικτικές
παρατηρήσεις, σχετικά με τα κριτήρια κατάρτισης του καταλόγου και την πρόθεση
του προγράμματος να επισκεφθούν τα σχολεία όσο γίνεται περισσότεροι συγγραφείς.
Απ’ ό,τι γνωρίζουμε, ο Σεβάχ ο Θαλασσινός ή απλά Σεβάχ (Sindbad ή Sinbad, αραβ.
Al-Sindibaad Al-Bahri) είναι ένας θρυλικός άραβας ήρωας, πρωταγωνιστής μιας
σειράς φανταστικών θαλασσινών περιπετειών, τον καιρό της δυναστείας των
Αββασιδών, στις θάλασσες της Ανατολικής Αφρικής και της Ασίας. Εφτά Ταξίδια του
Σεβάχ του Θαλασσινού περιλαμβάνονται στην 133η ιστορία της συλλογής παραμυθιών
Χίλιες και Μία Νύχτες. Οι περιπέτειες είναι περσικής προέλευσης. (Τίτλοι 2,
στοιχεία άμεσα διαθέσιμα, αν ζητηθούν). Στον κατάλογο επίσης περιλαμβάνεται O
Πινόκιο (χωρίς, για άγνωστους λόγους, αναφορά του συγγραφέα), τα Ρωσικά λαϊκά
παραμύθια, τα Παραμύθια απ' όλο τον κόσμο, Οι μουσικοί της Βρέμης και δύο
τίτλοι που εξερευνούν το σώμα και τον κόσμο (συλλογικό, μεταφρασμένο), καθώς
και το κλασικό βιβλίο Η φάλαινα Μόμπυ Ντικ (La ballena Mob Dick), και πάλι
χωρίς αναφορά του συγγραφέα, μεταφρασμένο από τα ιταλικά, για ηλικίες από 3
ετών σύμφωνα με τον κατάλογο του εκδότη (στοιχεία άμεσα διαθέσιμα, αν
ζητηθούν). Εύλογα προκύπτει το ερώτημα: Ποιος θα επισκεφθεί τα σχολεία για να
παρουσιάσει και να συζητήσει με τα παιδιά αυτά τα βιβλία; Ο μεταφραστής; Ο
εικονογράφος;»
Η σκόπιμη δήθεν παρανόηση των χωριστών δράσεων – αφ’ ενός
εκείνης των επισκέψεων στα σχολεία, αφετέρου εκείνης του εμπλουτισμού των
σχολικών βιβλιοθηκών με την αγορά βιβλίων - και η «νεοναζιστική» αντίληψη
παρουσιάζονται εδώ σε όλο τους το
μεγαλείο! Κατά την άποψη των διαμαρτυρόμενων εκδοτών (κατά συνέπεια και των
δημοσιογράφων που έσπευσαν να τους υποστηρίξουν) το να υπάρχουν στον κατάλογο
110 ζώντες συγγραφείς, εκ των οποίων 21
σε μεγάλη ηλικία είναι απαράδεκτο! Θα έπρεπε δηλαδή οι 21 αυτοί να έχουν
αποκλειστεί, γιατί κατά την κρίση των καταγγελλόντων, δεν είναι σε θέση να «συνεργαστούν» (π.χ. ο Ευγένιος Τριβιζάς που
πέρασε πια τα 65!). Ωστόσο είναι αδύνατον να μη γνωρίζουν ότι οι περισσότεροι
από τους συγγραφείς που τους κατατάσσουν στους «21 σε μεγάλη ηλικία» (μην
παραλείποντας μάλιστα να σημειώσουν με κόκκινα γράμματα και το έτος γεννήσεώς
τους!) είναι από τους πλέον περιζήτητους
στα σχολεία (τι πιο φυσικό, αφού είναι δημοφιλέστατοι και πολυαγαπημένοι από τα
παιδιά), γι’ αυτό και επισκέπτονται συχνότατα και με μεγάλη επιτυχία πολλά
σχολεία της περιφέρειας. Παράδειγμα η ακούραστη ΄Αλκη Ζέη, που «όργωσε» πέρσι
την Ελλάδα, με δεκάδες επισκέψεις σε
σχολεία όλης της χώρας.
Αλλά, το είπαμε παραπάνω, ο υφέρπων
«νεοναζισμός» και ο ηλικιακός ρατσισμός (από τους απεχθέστερους σε μια
πολιτισμένη κοινωνία) έχει τις απαιτήσεις του. Στους θαλάμους των αερίων λοιπόν
θα πρέπει να οδηγηθούν οσονούπω οι «μεγάλης ηλικίας», γιατί κατά την κρίση των
καταγγελλόντων δεν μπορούν «να συνεργαστούν». Το ίδιο θα ισχυρίζονταν ασφαλώς και
για λογοτέχνες με κινητικά προβλήματα (π.χ. την ποιήτρια Κατερίνα
Αγγελάκη-Ρουκ, αν ήθελε κάποιο σχολείο να την καλέσει να μιλήσει για την ποίηση
στους μεγαλύτερους μαθητές). Θα τους θεωρούσαν ανίκανους «να συνεργαστούν»,
όταν σε όλες τις πολιτισμένες χώρες και καλούνται και ταξιδεύουν και
δραστηριοποιούνται με εκπληκτική άνεση. Μήπως τότε θα έπρεπε, κατά την άποψή
τους, να επεκταθεί αυτή η αντίληψη και σε άλλους τομείς και σε άλλα πρόσωπα;
Π.χ. να παραιτηθεί ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας αλλά και πολλά μέλη της Βουλής,
όπως ο Μανόλης Γλέζος, ως άτομα «μεγάλης ηλικίας»; Και… ας ελπίσουμε πως δε θα
φτάσει ποτέ η άποψη αυτή στ’ αυτιά του κ. Σόιμπλε, που και αναπηρία έχει και
μεγάλης ηλικίας είναι. Θα τον εξενεύριζε -το λιγότερο- κάτι τέτοιο και …
αλίμονό μας! Για να σοβαρευτούμε και πάλι όμως, σκεφτείτε π.χ. να ήθελε να
επισκεφτεί ελληνικό σχολείο ο Stephen
Hawking
και να του απαντούσαμε ότι μεγάλωσε πια, είναι και σε αναπηρική πολυθρόνα, άρα
δεν μπορεί να «συνεργαστεί» και συνεπώς δεν τον θέλουμε!
Ας επανέλθουμε ωστόσο, κλείνοντας, στο κυρίως θέμα μας:
Στην κατασυκοφάντηση των δύο συγγραφέων. Είναι πράγματι εξοργιστικό να
διασύρονται δύο δημιουργοί που, πέρα από το αξιολογότατο και πλούσιο
δημιουργικό τους έργο, έχουν προσφέρει και συνεχίζουν να προσφέρουν ατέλειωτες
ώρες εθελοντικής δουλειάς, ο Μάνος Κοντολέων στη UNICEF –
www.unicef.gr, o Βαγγέλης Ηλιόπουλος στην ΕΨΥΠΕ – www.epsype.gr (Εταιρεία Ψυχοκοινωνικής Υγείας
Παιδιών και Εφήβων), προσφέροντας ακόμα και τα πνευματικά δικαιώματα βιβλίων
τους (ο Κοντολέων το τρυφερότατο Κόκκινο
καραβάκι, κόκκινο ποδήλατο, ο Ηλιόπουλος το πολυτιμότατο για όλους «DELETE» στον ηλεκτρονικό εκφοβισμό, το Μίλα μη φοβάσαι –για τη βία στα
σχολεία- κ.α.), πέρα από την πολύωρη και πολύχρονη προσφορά επίσης εθελοντικής
δουλειάς τους στον Κύκλο του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου (www.greekibby.gr) / Ελληνικό Τμήμα της Διεθνούς
Οργάνωσης Βιβλίων για τη Νεότητα (www.ibby.org ).
Είναι αλήθεια
μεγάλη ντροπή για τον πολιτισμό (τον όποιον μας έχει απομείνει) να αποκαλούνται
«κομπιναδόροι» τέτοια πρόσωπα, με τέτοιο κύρος και τέτοια προσφορά, επειδή τους
αναλογούσαν 453,6 ευρώ, τα οποία μάλιστα είμαι βέβαιη ότι τελικά θα τα
πρόσφεραν στους εθελοντικούς φορείς που υπηρετούν. Και ακόμα μεγαλύτερο όνειδος, όταν τολμούν να
τους συκοφαντούν άνθρωποι που ουδέποτε προσέφεραν εθελοντική δουλειά στο
κοινωνικό σύνολο. Επιτέλους, αιδώς Αργείοι!