Παρασκευή 15 Ιουνίου 2018

Γράφει η Γεωργία Γαλανοπούλου - Αγάπη από σύννεφο


Πώς αγαπάει κανείς και πώς ερωτεύεται; Ποια η προαιώνια δύναμη που διαφεντεύει την έλξη ενός πλάσματος προς ένα άλλο και πόσο παράξενες και υπέρλογες οι επιλογές αυτής της θαυμαστής έλξης; Ερωτήματα που απασχολούν εδώ και χιλιάδες χρόνια την ανθρωπότητα, τους ποιητές, τους φιλοσόφους και τους επιστήμονες και τα οποία αποτελούν και θα συνεχίζουν να αποτελούν πηγή έμπνευσης για τη λογοτεχνία και την επιστήμη. Γιατί ο έρωτας θα μπορούσε ίσως να συγκριθεί με τον άρρητο και υπερβατικό αριθμό «π». Είναι το ίδιο πολύπλοκος, απεριόριστος και σπουδαίος. Είναι η ίδια η δημιουργική δύναμη που δεν μπορεί να προσδιορισθεί με ακρίβεια ενώ υπάρχει παντού, στη φύση, στη ζωή και στις τέχνες. Ο δ’ έχων μέμηνεν, μας λέει ο Σοφοκλής δια στόματος του χορού στην Αντιγόνη για να εξηγήσει τον παραλογισμό και τα άκρα όπου μπορεί να οδηγήσει η δύναμή του. Και ο Σαίξπηρ, στο Όνειρο Καλοκαιρινής Νύχτας, τον θέλει τυφλό, έτσι όπως αναπαρίσταται συνήθως στην τέχνη.

     Στον αέναο αγώνα της λογοτεχνίας να εξηγήσει τη δύναμη του έρωτα και τις επιλογές του, η καταξιωμένη συγγραφέας Λότη Πέτροβιτς-Ανδρουτσοπούλου προσθέτει ένα ακόμη δικό της ποιοτικό λιθαράκι επεκτείνοντας κατά κάποιο τρόπο την κεντρική ιδέα του ρεαλιστικού δι-ηλικιακού μυθιστορήματός της Αμίλητη Αγάπη (Πατάκης, 2014), όπου ο έρωτας παρουσιάζεται στην πιο γνήσια και αγνή του μορφή και είναι τόσο δυνατός ώστε να υπερβαίνει και να νικά τη διαφορετικότητα.

     Αυτή την ίδια νίκη του αγνού και αληθινού έρωτα, εκείνου που δεν εξαρτάται από την αντικειμενική εκτίμηση της ιδιομορφίας και της ιδιαιτερότητας, αλλά από την ατομική αντίληψη του αγαπημένου, πραγματεύεται ξανά στην Αγάπη από Σύννεφο, αυτή τη φορά όμως απευθυνόμενη σε μικρά παιδιά μέσα από μια σκληρόδετη έκδοση, πλούσια και καλαίσθητα εικονογραφημένη από την Θέντα Μιμηλάκη. Διότι ένας τυφλός και φαινομενικά παράλογος έρωτας που εμμένει, υπομένει, επιμένει και στο τέλος νικά έχοντας υπερβεί εμπόδια και δυσάρεστες καταστάσεις, δύσκολα εντοπίζεται από ένα παιδί στο περιβάλλον του αντιληπτού. Γίνεται όμως περισσότερο κατανοητός μέσα από τον κόσμο του παραμυθιού και της εικόνας.

     Με ένα τεράστιο συγγραφικό έργο στο ενεργητικό της, η Λότη Πέτροβιτς έχει αποδεδειγμένα συμβάλει δυναμικά στην ανάπτυξη της παιδικής και νεανικής λογοτεχνίας στον τόπο μας και έχει προσφέρει την απόλαυση της ανάγνωσης σε δυο γενιές. Τα βιβλία της –μυθιστορήματα, διηγήματα, παραμύθια, δοκίμια—είτε στηρίζονται σε μυθοπλασίες, είτε σε πραγματικά ιστορικά γεγονότα, αποτελούν σημεία αναφοράς για τους μελετητές της παιδικής λογοτεχνίας, ενώ πολλοί από τους χαρακτήρες της παραμένουν ανεξίτηλοι στη μνήμη των αναγνωστών της. Τα παραμύθια της, συνήθως μπολιασμένα με παραδοσιακά και μυθολογικά στοιχεία, εναγκαλίζονται πανανθρώπινα μοτίβα όπως η αγάπη για το συνάνθρωπο και τη φύση, η φιλία, η αποδοχή της ετερότητας και του διαφορετικού άλλου. Βεβαίως και ο έρωτας. Εδώ, κυρίως, ένας φαινομενικά παράλογος έρωτας ανάμεσα σε ένα νούφαρο ριζωμένο στη γη και μια νεράιδα που τη λένε Νεφέλη. 


     Πανέμορφα πλάσματα και τα δυο, ανόμοια και αταίριαστα όμως στη μορφή και στη φύση. Ο έρωτάς τους θα σχολιαστεί ως παράλογος από τον περίγυρό τους, ενώ ο απαίσιος μάγος του παραμυθιού, ερωτοχτυπημένος κι αυτός παράφορα με τη νεράιδα, θα επιστρατεύσει τις μαγικές του ικανότητες για να την κατακτήσει φροντίζοντας πρώτα να εξουδετερώσει τον αγαπημένο της ξεριζώνοντάς τον και πετώντας τον στα ορμητικά νερά ενός ποταμού. Ο αληθινός όμως έρωτας γνωρίζει πως να εγκαρτερεί και να εμμένει, να μεταμορφώνεται και να αντιμετωπίζει τις δυσκολίες ως τίμημα που πρέπει να καταβληθεί για την κατάκτηση του ιδεατού, εκείνου που υπερβαίνει τα εμπόδια και νικά τη διαφορετικότητα. Θα γίνουν λοιπόν τα δάκρυα της Νεφέλης σύννεφο για να ταξιδέψει και ν’ αναζητήσει τον αγαπημένο της. Κι όταν τον εντοπίσει, στη λίμνη όπου καταλήγουν τα νερά του ποταμού, από χαρά θα κλάψει ξανά ώσπου να μεταμορφωθεί σε βροχή και έπειτα σε νύμφη Νηρηίδα. Με αυτή τη νέα της υγρή μορφή θα σμίξει μαζί του και θα γεμίσουν τα νερά της λίμνης με νέα μικρά νούφαρα, τα ωραία παιδιά του αγνού έρωτα, κατακτώντας έτσι την υπερβατική ομορφιά και την ευδαιμονία.

     Το παραμύθι της Λότης Πέτροβιτς λειτουργεί ως σχόλιο πάνω στην ψυχρή οπτική για το τί είναι λογικό και τι παράλογο σε σχέση με τον αγνό έρωτα και την αληθινή αγάπη. Τα παιδιά που θα το διαβάσουν, κοιτάζοντας παράλληλα και τις εικόνες, θα μπορέσουν ανάλογα με την ηλικία τους να το κατανοήσουν χάρη στο βατό και εύληπτο λόγο της έμπειρης συγγραφέως. Ας τα συντροφεύσουν όμως και οι γονείς στην ανάγνωση είτε για να τα βοηθήσουν να εμβαθύνουν στον πλούσιο κόσμο των ιδεών, είτε για να απολαύσουν και οι ίδιοι μαζί με τα παιδιά τους ένα καλό παραμύθι.

-----------------
Δημοσιεύτηκε στο ηλ. περιοδικό Literature -  

Δευτέρα 11 Ιουνίου 2018

Γράφει η Δώρα Ανδρεαδάκη





Η μικρή πολύχρωμη γιαγιά μου
Συγγραφέας: Λότη Πέτροβιτς-Ανδρουτσοπούλου
Εικονογράφηση: Ελίζα Βαβούρη
Κόκκινη κλωστή δεμένη, 2017
Σελ. 32




Η μικρή ηρωίδα αυτού του βιβλίου, μάς συστήνει την αγαπημένη της γιαγιά. Είναι μικροκαμωμένη, πολύχρωμη γιατί τη λένε Ίριδα και «καλοκαιριάτικη», γιατί όταν είναι μαζί της, το σπίτι τους έχει πάντα καλοκαίρι…

Γιαγιά και εγγονή σκαρφίζονται ένα σωρό ιδέες για να περάσουν όσο πιο όμορφα γίνεται τα απογεύματά τους. Η γιαγιά Ίριδα δεν είναι ποτέ κουρασμένη για παιχνίδια με την εγγονή της και είναι πάντα πρόθυμη και χαμογελαστή. Παίζουν κρυφτό, κυνηγητό, βλέπουν μαζί παλιές ασπρόμαυρες φωτογραφίες, ζωγραφίζουν, παίζουν κομμωτήριο, ντόμινο, κούκλες, χορεύουν, ακόμα και θέατρο παίζουν. Και μετά, στο τέλος κάθε ημέρας, η γιαγιά Ίριδα διαβάζει στη μικρή εγγονή της παραμύθια…


Μερικές φίλες του μικρού κοριτσιού όμως δεν είναι τόσα τυχερές όσο η ίδια. Η μία δεν έχει γιαγιά, της άλλης είναι λίγο άρρωστη και της τρίτης μένει μακριά. Γι ’αυτό, η μικρή θα προσπαθήσει να κάνει τη γιαγιά της… γιαγιά όλων των παιδιών της τάξης της!

Με πολύ παιχνιδιάρικη διάθεση, η συγγραφέας μάς διηγείται μια πολύ όμορφη ιστορία για την ιδιαίτερη αυτή σχέση γιαγιάς – εγγονής αναδεικνύοντας την πολύτιμη συμβολή των παππούδων – γιαγιάδων στην καθημερινότητα των παιδιών. Το βιβλίο διαβάζεται πολύ ευχάριστα χαρίζοντας πλατιά χαμόγελα αλλά και ιδέες προς τις υπόλοιπες γιαγιάδες που έχουν την τύχη να μοιράζονται -όπως η γιαγιά Ίριδα- κάποιες ώρες της ημέρας με τις εγγονές τους.

Το βιβλίο με το πολύ όμορφο εξώφυλλο έχει εικονογραφήσει υπέροχα η Ελίζα Βαβούρη χαρίζοντάς μας ένα σπίτι γεμάτο χαρά, παιχνίδια και γέλια. Εικόνες που σε γεμίζουν όμορφα συναισθήματα, με τη γιαγιά και την εγγονή να περνούν στιγμές δημιουργικότητας, απόλαυσης και ξεγνοιασιάς.  

----------------
Δημοσιεύτηκε στο:
http://www.parents24.gr/i-mikri-polychromi-giagia-mou-tis-lotis-petrovits-androutsopoulou/

Παρασκευή 1 Ιουνίου 2018

ΔΙΑΒΑΣΑΜΕ... Το φιλί της λύκαινας




Γράφει η Μένη Πουρνή:
Το φιλί της λύκαινας - ένα χρονικό των καιρών μας


Πιστή στην μακροχρόνια παράδοσή της, ποιοτικών βιβλίων παιδικής και εφηβικής λογοτεχνίας, η Λότη Πέτροβιτς-Ανδρουτσοπούλου μάς εκπλήσσει ευχάριστα με κάθε νέα έκδοση βιβλίου της το οποίο αποτελεί και εκδοτικό γεγονός για το λογοτεχνικό αυτό είδος.

     Στο νέο της βιβλίο με τον μυστηριώδη και αινιγματικό τίτλο Το φιλί της λύκαινας  η συγγραφέας καταφέρνει να μαγνητίσει ξανά το ενδιαφέρον μας βαδίζοντας και πάλι στα γνωστά της μονοπάτια της ιστορίας, παλιότερης και σύγχρονης.

     Το βιβλίο διαλέγεται με δύο γενιές που έχουν κάποιο χρονικό χάσμα ανάμεσά τους το οποίο αναλαμβάνει να καλύψει η στενή σχέση που αναπτύσσεται στους δύο εκπροσώπους της. Ένας παππούς και ένας εγγονός, ο Πέτρος και ο Φραγκίσκος, συναντιούνται μετά από πολλά χρόνια και γνωρίζονται από την αρχή καθώς η μητέρα του δεν διατηρούσε πολύ στενές σχέσεις με τον παππού Πέτρο. Η συνάντηση γίνεται μάλλον μυστικά με την μεσολάβηση του πατέρα του Φραγκίσκου και γνωστού ήρωα και από άλλα βιβλία της συγγραφέως, αρχαιολόγου, Αλέξη Νόιγκερ. Μαζί του ο παππούς έχει και μια παράξενη σκυλίτσα.

     Ο Φραγκίσκος, που ο παππούς τον φωνάζει Φραγκή, θέλει να μάθει όλη την αλήθεια για τις δύσκολες σχέσεις του με την μητέρα του, Δάφνη. Στη ζωή του παππού του υπάρχει και μία γυναίκα που δεν είναι η γιαγιά του, η Αγγελίνα. Τελικά παππούς και εγγονός καταλήγουν να ταξιδέψουν στην Αμφίπολη από όπου ο παππούς κατάγεται και έχει κτήματα. Εν τω μεταξύ έχει ήδη αρχίσει να ξετυλίγεται το κουβάρι της ζωής του παππού Πέτρου. Αν και η ζωή δεν τον ευνόησε εξ αρχής ο παππούς έχει καταφέρει να ζήσει μία πολύ ενδιαφέρουσα και γεμάτη ζωή και να δει από κοντά, αν και όχι ως πρωταγωνιστής σημαντικά ιστορικά γεγονότα που διαμόρφωσαν την εικόνα του κόσμο μας, όπως είναι σήμερα. Μαζί του ταξιδεύουμε σχεδόν σε κάθε γωνιά της γης και μαθαίνουμε για πρόσωπα και πράγματα, που αν και βρίσκονται χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά μας, με τις εξελίξες στις μεταφορές και την τεχνολογία, σχεδόν πια μας αγγίζουν.

     Η δράση καλύπτει και τις εξελίξεις των τελευταίων χρόνων στην Ελλάδα χωρίς να υπάρχει κάποιου είδους κρίση από την πλευρά της συγγραφέως που αφήνει τα γεγονότα να μιλήσουν κυρίως μέσα από τη ζωή της οικογένειας.

     Στο τέλος του βιβλίου ο ήρωάς μας θα κληθεί να πάρει μία γενναία απόφαση και να απαντήσει σε ένα δίλημμα που απασχολεί πολλούς συμπατριώτες μας.

     Το βιβλίο αποτελεί έναν ιστορικό πίνακα του παρελθόντος και του παρόντος. Η ιστορία διατρέχει ολόκληρο τον κορμό της δράσης αλλά δεν κλέβει την παράσταση από τους ήρωες λειτουργώντας ως το ιδανικό σκηνικό για να εκτυλιχθούν οι πράξεις τους. Ανεξάρτητα αν είναι κανείς ή όχι, λάτρης και γνώστης της ιστορίας, το βιβλίο διαβάζεται ευχάριστα και πολύ συχνά δίνει ερεθίσματα για περαιτέρω διερεύνηση των γεγονότων. Μέχρι τις τελευταίες σελίδες οι ήρωες μας κρατούν σε εγρήγορση για το πού τελικά θα τους οδηγήσουν οι πράξεις τους και ποιο είναι τελικά το περίφημο "Φιλί της λύκαινας".

Το βιβλίο απευθύνεται σε εφήβους από 15 ετών και μεγάλους (Εκδόσεις Πατάκη).
(Δημοσιεύτηκε στο Παιδικό -Εφηβικό βιβλίο και παιδί 1/6/2016)